Η δηλητηρίαση των πουλιών από βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος είναι μια σοβαρή κατάσταση που πρέπει να αντιληφθούμε έγκαιρα και να δράσουμε άμεσα.
Τα σπουδαιότερα βαρέα μέταλλα είναι το κάδμιο, ο μόλυβδος (Pb), ο υδράργυρος (Hg), το αρσενικό (As) και το θάλλιο (TI).
Ο υδράργυρος εισέρχεται στο περιβάλλον από την καύση του άνθρακα, του πετρελαίου ή ορισμένων στερεών αποβλήτων. Η ρύπανση του αέρα, του εδάφους και του νερού από κάδμιο προέρχεται κυρίως από τις βιομηχανίες επεξεργασίας χαλκού, χρωμάτων και πλαστικού. Το θάλλιο προέρχεται από τσιμεντοβιομηχανίες, ενώ ο μόλυβδος από βιομηχανίες μπαταριών.
Ο μόλυβδος χρησιμοποιείται πολύ στη βιομηχανία για την κατασκευή σωλήνων, φύλλων μολύβδου, χρωμάτων και σμάλτων. Στη βιομηχανία αυτοκινήτων χρησιμοποιείται στην κατασκευή των μπαταριών και οι αλκυλ-ενώσεις του προστίθενται στη βενζίνη.
Η χρησιμοποίηση του μολύβδου σήμερα στην παρασκευή χρωμάτων έχει μειωθεί μετά την εμφάνιση των χρωμάτων που έχουν βάση το Latex. Το ερυθρό όμως του μολύβδου παραμένει αναντικατάστατο ειδικά ως προστατευτικό της επιφάνειας των μετάλλων από τη σκουριά.
Η χρήση του μολύβδου στη βενζίνη, σήμερα, εγκαταλείπεται προοδευτικά επειδή προκαλεί μόλυνση του περιβάλλοντος. Ενώσεις του μολύβδου, συχνά χρησιμοποιούνται στην παρασκευή πλαστικών, χλωριούχου πολυβινυλίου (PVC), δεν υπάρχει όμως κίνδυνος από το τελικό προϊόν, παρά μόνο κατά τη διάρκεια της παραγωγής του.
Επίσης, μόλυβδο μπορεί να συναντήσουμε σε υδραυλικές εγκαταστάσεις (καλάι), κακόδιατηρημένα κύπελλα καφέ, περιτυλίγματα καραμέλας, σε οικιακά υφάσματα (βαρίδια σε κουρτίνες), σε είδη αλιείας, σε κυνηγετικά είδη, μπαταρίες, αντίκες, χρώματα καλλιτεχνών, μπουκάλια κρασιών και σαμπάνιας, πλαστικά καλύμματα, ετικέτες σε χάρτινα κιβώτια, ίσως σε οδοντόβουρτσες, καύση βενζίνης, ακόμα και στο πόσιμο νερό από κακή συντήρηση του δικτύου, κάποια καλλυντικά (κραγιόν, μολύβια σκίασης ματιών) κ. Α.
Η απορρόφησή του από τον πνεύμονα είναι μεγαλύτερη και εξαρτάται από τη μορφή των χημικών ενώσεών του και το μέγεθος των σωματιδίων. Οι οργανικές ενώσεις του μολύβδου απορροφώνται από το δέρμα.
Ο μόλυβδος στον οργανισμό του ανθρώπου μετά την απορρόφησή του ανευρίσκεται σε τρία μέρη "δεξαμενές":
Η δηλητηρίαση από μόλυβδο ή ψευδάργυρο μπορεί να συμβεί γρήγορα ή να εμφανιστεί αργά με την πάροδο του χρόνου, ανάλογα με ποσό του μετάλλου που λαμβάνει ένα πουλί αλλά και το ποσό της τοξίνης που συσσωρεύεται στον οργανισμό του. Οι συμπεριφοριστικές αλλαγές, όπως κραυγές και ανησυχία είναι αποτελέσματα από το πόνο που έχει.
Το πουλί μπορεί να εμφανιστεί αποπροσανατολισμένο και ανίκανο να σκαρφαλώσει. Όταν εμφανίζεται μία κρίση, ένα πουλί μπορεί, χάνει τις αισθήσεις του, πέφτει από την πατήθρα, χτυπάει τα φτερά του ανεξέλεγκτα και σκληραίνει το σώμα του. Ευτυχώς, μετά από την κρίση τα πουλιά ανακτούν τις αισθήσεις τους και κατόπιν τη δυνατότητά να ελέγξουν τις κινήσεις τους.
Οι γενικευμένες κρίσεις είναι σπάνιες. Σε αυτές το πουλί χτυπά τα φτερά του ανεξέλεγκτα και χάνει τις αισθήσεις του. Μερικές κρίσεις χαρακτηρίζονται από συνεχή σύσπαση ενός φτερού ή ενός ποδιού.
Σε ορισμένες περιπτώσεις παρουσιάζεται τύφλωση, αιματουρία, θάνατος.
Άμεσα θα πρέπει να χορηγηθεί ενεργός άνθρακας που έχει την ικανότητα να απορροφά στην επιφάνεια του μικρομοριακές οργανικές ουσίες, χρωστικές ουσίες (που προέρχονται από την αποσύνθεση οργανικών ουσιών), πάσης φύσεως οσμές (που προέρχονται από αέρια ή και την αποσύνθεση οργανικών ουσιών) και αφαιρεί αποτελεσματικά το πολύ δραστικό χλώριο που υπάρχει στο νερό του δικτύου πόλεων.
Αν το πουλί έχει διάρροια, αφαιρούμε τις νωπές τροφές και του προσφέρουμε νερόβραστο άσπρο ρύζι, φυστικοβούτυρο, ρυζάλευρο (παιδική τροφή) ή ρόφημα χαμομηλιού.
Αν το πουλί έχει συμπτώματα ανορεξίας προσπαθούμε να του χορηγήσουμε ρευστή τροφή (κρέμα για νεοσσούς).
Παρέχουμε υγρά στο πουλί για αποφυγή αφυδάτωσης, αν χρειαστεί με σύριγγα. Προσπαθούμε να μεταφέρουμε το συντομότερο σε ένα ειδικευμένο γιατρό το πουλί, κρατώντας σε ζεστό περιβάλλον και τον αφήνουμε να το φροντίσει. Ίσως χρειαστεί να γίνει χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθούν τα τοξικά μέταλλα ή να γίνει ενδοφλέβια χορήγηση δραστικών ουσιών (φαρμακευτικών) που θα βοηθήσουν να αποτοξινωθεί το πουλί.
Έχει παρατηρηθεί στην άγρια ζωή των παπαγάλων να πετάνε προς στις όχθες ποταμών και να καταναλώνουν ποσότητα από το πηλό που υπάρχει εκεί και είναι πλούσιο σε άργυλο και ανόργανα συστατικά. Επίσης, σε βραχώδεις περιοχές, κόβοντας κομμάτια βράχων και καταναλώνοντας αρκετή ποσότητα από αυτούς. Η παρατήρηση έχει δείξει ότι η συνήθεια αυτή λειτουργεί ως ένα είδος φαρμακείου της φύσης και βοηθάει στη χώνεψη των παπαγάλων.
Δεν είναι όμως ο μόνος λόγος που τα πουλιά αυτά καταναλώνουν πηλό ή βράχους. Ή έρευνα έχει δείξει ο πηλός έχει την ιδιότητα να απορροφά τις διατροφικές τοξίνες που δημιουργούνται στον οργανισμό αυτών των πουλιών.
Το ένστικτό τους οδηγεί αυτά τα πουλιά να φροντίσουν να "καθαρίσουν" τον οργανισμό τους πριν οι τοξίνες τους κάνουν κακό!
Δείτε περισσότερα στο Clay Licks, ο Θαυματουργός Πηλός των Παπαγάλων
* Οι πληροφορίες προέρχονται από αναζητήσεις στο διαδίκτυο για ένα σχετικό πρόβλημα και που αφορούσε την άσχημη εμπειρία που είχα πριν χρόνια με τη δηλητηρίαση των 2 πρώτων και αγαπημένων μου κοκατίλ. Δρούμε άμεσα και τρέχουμε στο γιατρό για γνωμάτευση και επιστημονική αντιμετώπιση.
Τι είναι βαρέα μέταλλα και που τα συναντάμε;
Τα σπουδαιότερα βαρέα μέταλλα είναι το κάδμιο, ο μόλυβδος (Pb), ο υδράργυρος (Hg), το αρσενικό (As) και το θάλλιο (TI).
Ο υδράργυρος εισέρχεται στο περιβάλλον από την καύση του άνθρακα, του πετρελαίου ή ορισμένων στερεών αποβλήτων. Η ρύπανση του αέρα, του εδάφους και του νερού από κάδμιο προέρχεται κυρίως από τις βιομηχανίες επεξεργασίας χαλκού, χρωμάτων και πλαστικού. Το θάλλιο προέρχεται από τσιμεντοβιομηχανίες, ενώ ο μόλυβδος από βιομηχανίες μπαταριών.
Ο μόλυβδος χρησιμοποιείται πολύ στη βιομηχανία για την κατασκευή σωλήνων, φύλλων μολύβδου, χρωμάτων και σμάλτων. Στη βιομηχανία αυτοκινήτων χρησιμοποιείται στην κατασκευή των μπαταριών και οι αλκυλ-ενώσεις του προστίθενται στη βενζίνη.
Η χρησιμοποίηση του μολύβδου σήμερα στην παρασκευή χρωμάτων έχει μειωθεί μετά την εμφάνιση των χρωμάτων που έχουν βάση το Latex. Το ερυθρό όμως του μολύβδου παραμένει αναντικατάστατο ειδικά ως προστατευτικό της επιφάνειας των μετάλλων από τη σκουριά.
Η χρήση του μολύβδου στη βενζίνη, σήμερα, εγκαταλείπεται προοδευτικά επειδή προκαλεί μόλυνση του περιβάλλοντος. Ενώσεις του μολύβδου, συχνά χρησιμοποιούνται στην παρασκευή πλαστικών, χλωριούχου πολυβινυλίου (PVC), δεν υπάρχει όμως κίνδυνος από το τελικό προϊόν, παρά μόνο κατά τη διάρκεια της παραγωγής του.
Επίσης, μόλυβδο μπορεί να συναντήσουμε σε υδραυλικές εγκαταστάσεις (καλάι), κακόδιατηρημένα κύπελλα καφέ, περιτυλίγματα καραμέλας, σε οικιακά υφάσματα (βαρίδια σε κουρτίνες), σε είδη αλιείας, σε κυνηγετικά είδη, μπαταρίες, αντίκες, χρώματα καλλιτεχνών, μπουκάλια κρασιών και σαμπάνιας, πλαστικά καλύμματα, ετικέτες σε χάρτινα κιβώτια, ίσως σε οδοντόβουρτσες, καύση βενζίνης, ακόμα και στο πόσιμο νερό από κακή συντήρηση του δικτύου, κάποια καλλυντικά (κραγιόν, μολύβια σκίασης ματιών) κ. Α.
Δράση του μολύβδου και οι συνέπειές της
Ο κύριος κίνδυνος από τον μόλυβδο είναι η τοξικότητά του. Ο ανόργανος μόλυβδος απορροφάται από το έντερο κατά ένα ποσοστό περίπου 10% και η απορρόφησή του εξαρτάται από την παρουσία άλλων μετάλλων στο έντερο, όπως είναι το ασβέστιο και ο σίδηρος.Η απορρόφησή του από τον πνεύμονα είναι μεγαλύτερη και εξαρτάται από τη μορφή των χημικών ενώσεών του και το μέγεθος των σωματιδίων. Οι οργανικές ενώσεις του μολύβδου απορροφώνται από το δέρμα.
Ο μόλυβδος στον οργανισμό του ανθρώπου μετά την απορρόφησή του ανευρίσκεται σε τρία μέρη "δεξαμενές":
- Στο αίμα και τους μαλακούς ιστούς, όπου γίνεται ταχεία ανταλλαγή τους.
- Στο δέρμα και τους μύες, όπου η ανταλλαγή γίνεται με μέση ταχύτητα.
- Στον σκελετό, όπου είναι περισσότερο σταθερές και ανευρίσκεται σε ποσοστό 90%.
Η δηλητηρίαση από μόλυβδο ή ψευδάργυρο μπορεί να συμβεί γρήγορα ή να εμφανιστεί αργά με την πάροδο του χρόνου, ανάλογα με ποσό του μετάλλου που λαμβάνει ένα πουλί αλλά και το ποσό της τοξίνης που συσσωρεύεται στον οργανισμό του. Οι συμπεριφοριστικές αλλαγές, όπως κραυγές και ανησυχία είναι αποτελέσματα από το πόνο που έχει.
Συμπτώματα-κλινικά σημάδια
Τα συμπτώματα ενός πουλιού που δηλητηριάστηκε από μόλυβδο:- Κατάθλιψη (άκεφο χωρίς δραστηριότητα).
- Πτώση φτερούγων, ανικανότητα να περπατήσει, παραμένει στον πάτο του κλουβιού.
- Ανορεξία.
- Εμετός.
- Διάρροια, κόκκινα ούρα, περίεργες κουτσουλιές.
- Πράσινη και μαύρη κουτσουλιά.
- Πολυδιψία (κατανάλωση νερού συνεχώς).
- Πολυουρία (κενώσεις μόνο με ούρα).
Το πουλί μπορεί να εμφανιστεί αποπροσανατολισμένο και ανίκανο να σκαρφαλώσει. Όταν εμφανίζεται μία κρίση, ένα πουλί μπορεί, χάνει τις αισθήσεις του, πέφτει από την πατήθρα, χτυπάει τα φτερά του ανεξέλεγκτα και σκληραίνει το σώμα του. Ευτυχώς, μετά από την κρίση τα πουλιά ανακτούν τις αισθήσεις τους και κατόπιν τη δυνατότητά να ελέγξουν τις κινήσεις τους.
Οι γενικευμένες κρίσεις είναι σπάνιες. Σε αυτές το πουλί χτυπά τα φτερά του ανεξέλεγκτα και χάνει τις αισθήσεις του. Μερικές κρίσεις χαρακτηρίζονται από συνεχή σύσπαση ενός φτερού ή ενός ποδιού.
Σε ορισμένες περιπτώσεις παρουσιάζεται τύφλωση, αιματουρία, θάνατος.
Αντιμετώπιση-Θεραπεία
Όσο πιο γρήγορα αντιληφθούμε τη λήψη του δηλητηριώδες μετάλλου τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι και αντιμετώπισή του. Αν προλάβουμε άμεσα και δεν αρχίσει να διαχέεται η τοξικότητα του μετάλλου στον οργανισμό του πουλιού, ίσως δε προσβάλλει σοβαρά τα όργανα του.Άμεσα θα πρέπει να χορηγηθεί ενεργός άνθρακας που έχει την ικανότητα να απορροφά στην επιφάνεια του μικρομοριακές οργανικές ουσίες, χρωστικές ουσίες (που προέρχονται από την αποσύνθεση οργανικών ουσιών), πάσης φύσεως οσμές (που προέρχονται από αέρια ή και την αποσύνθεση οργανικών ουσιών) και αφαιρεί αποτελεσματικά το πολύ δραστικό χλώριο που υπάρχει στο νερό του δικτύου πόλεων.
Αν το πουλί έχει διάρροια, αφαιρούμε τις νωπές τροφές και του προσφέρουμε νερόβραστο άσπρο ρύζι, φυστικοβούτυρο, ρυζάλευρο (παιδική τροφή) ή ρόφημα χαμομηλιού.
Αν το πουλί έχει συμπτώματα ανορεξίας προσπαθούμε να του χορηγήσουμε ρευστή τροφή (κρέμα για νεοσσούς).
Παρέχουμε υγρά στο πουλί για αποφυγή αφυδάτωσης, αν χρειαστεί με σύριγγα. Προσπαθούμε να μεταφέρουμε το συντομότερο σε ένα ειδικευμένο γιατρό το πουλί, κρατώντας σε ζεστό περιβάλλον και τον αφήνουμε να το φροντίσει. Ίσως χρειαστεί να γίνει χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθούν τα τοξικά μέταλλα ή να γίνει ενδοφλέβια χορήγηση δραστικών ουσιών (φαρμακευτικών) που θα βοηθήσουν να αποτοξινωθεί το πουλί.
Έχει παρατηρηθεί στην άγρια ζωή των παπαγάλων να πετάνε προς στις όχθες ποταμών και να καταναλώνουν ποσότητα από το πηλό που υπάρχει εκεί και είναι πλούσιο σε άργυλο και ανόργανα συστατικά. Επίσης, σε βραχώδεις περιοχές, κόβοντας κομμάτια βράχων και καταναλώνοντας αρκετή ποσότητα από αυτούς. Η παρατήρηση έχει δείξει ότι η συνήθεια αυτή λειτουργεί ως ένα είδος φαρμακείου της φύσης και βοηθάει στη χώνεψη των παπαγάλων.
Δεν είναι όμως ο μόνος λόγος που τα πουλιά αυτά καταναλώνουν πηλό ή βράχους. Ή έρευνα έχει δείξει ο πηλός έχει την ιδιότητα να απορροφά τις διατροφικές τοξίνες που δημιουργούνται στον οργανισμό αυτών των πουλιών.
Το ένστικτό τους οδηγεί αυτά τα πουλιά να φροντίσουν να "καθαρίσουν" τον οργανισμό τους πριν οι τοξίνες τους κάνουν κακό!
Δείτε περισσότερα στο Clay Licks, ο Θαυματουργός Πηλός των Παπαγάλων
* Οι πληροφορίες προέρχονται από αναζητήσεις στο διαδίκτυο για ένα σχετικό πρόβλημα και που αφορούσε την άσχημη εμπειρία που είχα πριν χρόνια με τη δηλητηρίαση των 2 πρώτων και αγαπημένων μου κοκατίλ. Δρούμε άμεσα και τρέχουμε στο γιατρό για γνωμάτευση και επιστημονική αντιμετώπιση.
