@Ameli Οι μικροοργανισμοί που αναφερεις έχουν πολύ βασικές διαφορές μεταξύ τους και συνεπώς διαφορετικό τρόπο να βλάψουν εμάς και τα κατοικίδιά μας. Όπως ειπώθηκε ήδη, δεν υπάρχει κανόνας πέντε δευτερολέπτων, υπάρχει ο κανόνας του "έπεσε -> σκουπίδια" εαν η επιφάνεια είναι βρώμικη. Από εκεί και πέρα, ξεκινάμε πρώτα με το πώς κολλάμε μια ασθένεια. Για να προσβληθεί ο οργανισμός από κάποιο μικροοργανισμό, ο μικροοργανισμός πρέπει να μπει στο εσωτερικό μας, είτε από κάποια κοιλότητα (μύτη, στόμα κλπ) είτε από λύση της συνέχειας του δέρματος, δλδ κόψιμο. Με άλλα λόγια, το να "αγγίξεις'' μια αποικία στρεπτόκοκκου με το δάχτυλό σου δεν θα επηρεάσει την υγεία του καθόλου. Αν όμως φέρεις το χέρι στο στόμα χωρίς να πλύνεις τα χέρια σου, τότε πολύ πιθανό ο στρεπτόκοκκος να μετακομίσει στον λαιμό ή ακόμα και τους πνεύμονες και να αρρωστήσεις. Ομοίως, αν έτυχε να έχει ένα κόψιμο στο δάχτυλο όταν άγγιξες τον στρεπτόκοκκο, επίσης μπορεί να μολυνθείς - με λίγη τύχη τοπικά, αλλά αν ο οργανισμός είναι εξασθενημένος μπορεί να πάει στο αίμα και να προκαλέσει σήψη και εκεί χρειάζεται νοσοκομείο 99.9%. Γιαυτό πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας τακτικά και να προσέχουν να μην αγγίζουμε το πρόσωπό μας παρά μόνο αν είναι ανάγκη.
Τα παραπάνω αφορούν κυρίως βακτήρια και πρωτόζωα (δλδ μικροσκοπικά ζωάκια, όπως η ύδρα), τα οποία κυρίως βλάπτουν το εσωτερικό μας και χωρίς διακρίσεις ως προς το είδος του ιστου. Οι ιοί, ευτυχώς και δυστυχώς, είναι πολύ πιο επιλεκτικοί στον ποιον προσβάλλουν. Καταρχάς οι ιοί επιτίθενται σε συγκεκριμένο είδος ιστού σε συγκεκριμένο είδος ζώου. Υποθέτω έχεις ακούσει για τον HIV/AIDS, τον ιό που προκαλεί ανοσοποιητική ανεπάρκεια στους ανθρώπους. Ο συγκεκριμένος ιός επιτίθεται σε κύτταρα, όπως όλοι οι ιοι (σε αντίθεση με μικρόβια όπως βακτήρια και μύκητες που συνηθως κάνουν την ζημειά με τα απόβλητά τους, και όχι άμεσα με το να επιτίθενται σε κύτταρα), αλλά σε πολύ συγκεκριμένα είδη, όπως τα μακροφάγα (δουελιά τους είναι να τρώνε στην κυριολεξία βακτήρια) και τα Τ-λεμφοκύτταρα, τα οποία προστατεύουν τον οργανισμό από μικροοργανισμούς που έχουν καταφέρει να μπουν στον οργανισμό μας. Γιαυτό και λέμε ότι οι ιοί έχουν εξειδίκευση στοχου. Θεωρητικώς λοιπόν, θα μπορούσες να καταπιείς μια γουλιά μολυσμένου αίματος και να μην κολλήσεις, γιατί ο ιός δεν βρήκε τα κύτταρα που ενδιαφέρεται να προσβάλλει. Θα μου πει, βεβαίως, και καλά, πώς είμαι σίγουρη οτι δεν έχω έστω μια πληγούλα κάπου? Δεν μπορείς, και γιαυτό δεν θα το κάνεις. Αντιθέτως, κολλάμε ιώσεις του αναπνευστικού ευκολα, γιατί τα κύτταρα-στόχος του ιού είναι σε κοινή θέα (μυτη και στόμα είναι ανοικτές κοιλότητες) και επίσης οι ιοί βρίσκονται σε κύτταρα μαζί με το σάλιο και ρινικές βλέννες που ενδεχομένως να ξεφεύγουν καθώς μιλάμε, φταρνιζόμαστε, βήχουμε κλπ.
Τέλος, κάτι άλλο που έχει σημασία σητν μετάδοση παθογόνων μικροοργανισμών, είναι το πώς και πόσο επιβιώνει ο κάθε μικροοργανισμός. Για τους μικροοργανισμούς πλην ιών, σημασία έχει η υγρασία. Πρακτικά είναι αδύνατον να επιβιωσουν χωρίς νερό. Γιαυτό και μούχλα βλέπεις πιο συχνά σε μπάνια, τοίχους που έχουν λάστιχο ποτίσματος κλπ, ομοίως γιαυτό αν πάθεις μυκητίαση, η π΄ρωτη ερώτηση που θα σου κάνει ο γιατρός είναι αν πηγαίνεις σε πισίνα. Και επίσης χρειάζονται φαγητό, συνηθως άλλους μικροοργανισμούς. Οι ιοι αντιθέτως χρειάζονται τον ιστό τον οποίο μολύνουν για να "ζήσουν", αίμα ας πούμε, ή κύτταρα επιθηλείου (το λεπτό δερματάκι που καλύπτει κοιλότητες όπως το εσωτερικό της μύτης), οπότε η επιβίωση τους για μεγάλα χρονικά διαστήματα, άνω κάποιων λεπτών σηνήθως, είναι πρακτικά αδύνατη.
Επί του πρακτέου: Αν σε απασχολεί κάποιο συγκεκριμένο συμβάν, γράψτο και το συζητάμε. Αλλά μιας και δεν είμαι σίγουρη τι έχεις στο μυαλό σου, θα φτιάξω ένα να το δούμε. Έστω λοιπόν ότι έχουμετην Αυγη, έναενηλικο θυληκό μπάτζι, το οποίο σε κάποιο βαθμό είναι εξοικιωμένο ναμπαίνει και ναβγαίνει από το κλουβί της. Έρχεταιη ώρα που βγαίνει από το κλουβί. Κανονικάβγαίνει μόνη της, σκαρφαλώνει στο κλουβί, κάθεται σαν τον Σνούπι στην οροφή, και σταδιακά πηγαίνει στο πάρκο της.Καμιά φορά όμως μπορεί κάτι, συνήθως ήχος πτηνού ή σκύλου, να την ενθουσιάσει, και εκεί που κάθεται στον ασφαλή και καθαρισμένο χώρο της, ξεχνά ότι δεν μπορεί να πετάξει και κάνει βουτιά και καταλήγει στον μπουφέ. Άμεσα, οι πατούσες της έρχονται σε επαφή με εκατομμύρια μικροοργανισμούς, κάποιοι εκ των οποίων θα μπορούσαν να είναι παθογόνοι για ένα παπαγαλάκι. Πολλοί από αυτούς είναι νεκροί ή σε νάρκη (κάπως σαν τις αρκούδες, περιμένουν οι συνθήκες να είναι ιδανικές ώστε να ξυπνήσουν) και κάποιοι ζουν και βασιλεύουν. Εφόσον όμως τα πόδια της δεν έχουν ανοικτές πληγές, δεν κινδυνεύει. Θα μου πεις τώρα και θα έχεις δίκιο, ναι, αλλά τα μπάτζι είναι πολύ καθαρά πουλάκια και καθαρίζονται με το στόμα συνεχεια, μέχρι και τα πόδια και νύχια τους, δεν θα μπει στον οργανισμό της το μικρόβιο? Η απάντηση είναι πιθανώς και, εν συνεχεία, το ότι θα μπει στον οργανισμό της δεν σημαίνει ότι θα αρρωστήσει υποχρεωτικά. Ας δούμε τι θα γινει. Αν υποθέσουμε ότι η Αυγή κάνειτην βόλτα της πάνω στον μπουφέ προτού δεχθεί να την επιστρέψω στο πάρκο της και δεν γλύφει αμέσως την μολυσμένη πατούσα. Στο διάστημα αυτό, οι μικροοργανισμοί που ζουν φυσιολογικά πάνω στο παπαγαλάκι έχουν κηρύξει πόλεμο στο νεοφερμένο μικρόβιο και οι πιθανότητες να κερδίσουν είναι μεγάλες, λόγω πλήθους, με αποτέλεσμα όταν έερθει η ώρα να καθαριστεί μόνη της, ο μικροοργανισμός να είναι με τα θυμαράκια. Αν όμως για κάποιο λόγο δεν προλάβει ή δεν μπορεσει η φυσιολογική χλωρίδα του οργανισμού της να κλείσει την υπόθεση και όντως η Αυγή βάλει στον οργανισμό της αυτό το μικρόβιο, τότε ενεργοποιούνται άλλοι μηχανισμοί. Το σάλιο, ακόμα και το δικό μας το ανθρώπινο, παρόλο που δεν καθαριζόμαστε με αυτό, περιέχει ένζυμα που επιτίθενται και καταστρέφουν μικροοργανισμούς. Παρακάτω στο γαστρεντερικό τα οξεα του στομάχου είναι τόσο ισχυρά, που δύσκολα επιβιώνει το οτιδήποτε (σημαντική εξαίρεση εδώ είναι η χολέρα, γιαυτό έχουν υπάρξει τόσες πανδημίες). Και τέλος, αν με κάποιο τρόπο ο μικροοργανισμός (και όταν λέω "ο" εννοώ μερικά εκατομμύρια, ή χιλιάδες τουλ.)ξεπεράσει όλα αυτά τα εμπόδια, υπάρχουν άλλοι, πιο συνθετοι μηχανισμοί που ενεργοποιούνται. Μπορεί να πετύχουν και να μην δεις συμπτώματα στο παπαγαλάκι, αλλά μπορεί και να εμφανισειτην ασθένεια. Πολύ χονδρικά έτσι λειτουργεί η άμυνα των εξελικτικά προχωρημένων οργανισμών. Γιαυτό και το βασικότερο δεν είναι να τρίβει κανείς όλες τις επιφάνειες του σπιτιού του με χλωρίνη κάθε μέρα για να παραμένει ο ίδιος και η οικογένειά του υγιής, αλλά θα φροντίζει αμέσως κοψίματα και άλλα μικροτραύματα, γιατί αυτά αποτελούν την είσοδο στους παθογόνους μικροοργανισμούς. Τα παραπάνω φυσικά ισχυουν για αντικείμενα και επιφάνειες, το πτηνό σε πτηνό ή άνθρωπος σε πτηνο και αντιστρόφως είναι άλλη ιστορία, και νομίζω ότι έχω κουράσει ήδη πάρα πολύ.
TLDR: Εαν υπάρχει πληγή, αντισηπτικό αμέσως. Αν δεν υπάρχει και ο παπαγάλος σε αφήνει να τον πλησιάσεις, καθάρισε λιγάκι αν μπορείς το σημείο, αλλιώς άστο, οι πιθανότητες είναι μικρές, εκτός κι αν ξερεις ότι το συγκεκριμένο σημείο ήταν πραγματικά πολύ βρώμικο. Και έχε πάντα το νου σου όχι μόνο για μικρόβια, αλλά και για τοξικές χημικές ουσίες. Η χλωρίνη σκοτώνει μικρόβια, αλλά σκοτώνει και παπαγάλους ;)
Σημαντικό: Η ερώτηση δεν είναι καθόλου παράλογη, αντιθέτως είναι υψίστης σημασίας.Δεν γνωρίζω τι βιολογία και σε ποιές τάξεις διδάσκεται αυτήν την εποχή, πάντως 10 χρόνια πριν όλα αυτά ήταν στο πρόγραμμα, οπότε πιστεύω σύντομα θα τα διδαχθείς πολύ καλύτερα από τις βιαστικές παραγράφους μιας μαθηματικού.
. Γίνεται ένας παπαγαλος να κολλήσει κάποιο μικρόβιο αν το ακουμπήσει μόνο 2 δευτερόλεπτα? Ρωτάω επειδή ξέρω ότι κολλάς μικρόβια από επαφή με αυτά 5 δευτερολέπτων. Σας ευχαριστω πολυ!
