Ασθένειες Λοιμώδη νοσήματα στα πτηνά συντροφιάς

Παρουσιάσουμε περιγραφικά τις κυριότερες ασθένειες που οφείλονται σε λοιμώδεις παράγοντες. Οι οποίες εμφανίζονται στα πτηνά συντροφιάς και ειδικότερα στα καναρίνια και στα παπαγαλάκια.

Ποια λοιμώδη νοσήματα προσβάλουν τα πτηνά​

Τα λοιμώδη νοσήματα που προσβάλουν τα πουλιά χωρίζονται σε 4 βασικές κατηγορίες:

1. Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε βακτήρια
2. Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε ιούς
3. Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε μύκητες
4. Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε παράσιτα.

1. Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε βακτήρια​

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι ασθένειές που προκαλούν τα παθογόνα βακτήρια στα πτηνά.

Μετάδοση - Εξάπλωση
Τα βακτηριακά νοσήματα μεταδίδονται στα πτηνά συντροφιάς από άγρια πτηνά που ζουν στη φύση. Προσβάλουν περισσότερο τα πτηνά που εκτρέφονται ομαδικά ή συγχρωτίζονται κατά ομάδες στα καταστήματα πώλησης, ενώ σπανιότερα παρατηρούνται σε μεμονωμένα πτηνά.

Η μόλυνση γίνεται στους νεοσσούς από μολυσμένους γονείς, ενώ στα ενήλικα πτηνά από τροφή, νερό, έντομα κλπ.

Συμπτώματα​

Τα βακτηριακά νοσήματα εμφανίζονται με κοινή συμπτωματολογία όπως η κατάπτωση, το ανορθωμένο πτέρωμα, η ανορεξία, η ταχύπνοια (λόγω πυρετού), η αυξημένη κατανάλωση ύδατος στην αρχή και η μειωμένη στη συνέχεια και η διάρροια.

Η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι από 2 έως 5 ημέρες και σε περίπτωση που αυτά δε γίνουν αντιληπτά από την αρχή, οδηγούν το πτηνό στο θάνατο.

Διάγνωση​

Είναι πολύ δύσκολο να γίνει διάγνωση του ακριβούς βακτηριακού νοσήματος που προσβάλλει το πτηνό. Επειδή τα συμπτώματα είναι κοινά σε όλα, η διάγνωση μπορεί να στηριχτεί σε καλλιέργεια από δείγμα που προέρχεται από τις εκκρίσεις του αναπνευστικού, αλλά και τα περιττώματα του πτηνού.

Θεραπεία​

Η θεραπεία βασίζεται στην έγκαιρη χορήγηση αντιβιοτικών. Για την εκλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού, θα πρέπει να γίνει η ταυτοποίηση του υπεύθυνου βακτηριακού παράγοντα και εν συνεχεία η επιλογή του φαρμάκου θα στηριχτεί στο αντιβιόγραμμα.

Η χορήγηση των αντιβιοτικών στα πτηνά, γίνεται συνήθως με το νερό τους.

Συνοπτική περιγραφή - ταξινόμηση​

• Σαλμονέλλωση (Salmonella typhimurium). Προσβάλλονται έντερο, ήπαρ, σπλήνας κλπ.
• Κολοβακτηριδίωση (Escherichia coli). Προσβάλλονται έντερο, ήπαρ, σπλήνας, αεροφόροι σάκοι, περικάρδιο.
• Μυκοπλάσμωση (P.P.L.O). Προσβάλλονται τραχεία, αεροφόροι σάκοι, περικάρδιο, ήπαρ κλπ.
• Ορνίθωση - Ψιττάκωση (Chlamydia psitacci). Προσβάλλονται αεροφόροι σάκοι, πνεύμονες, καρδιά, ήπαρ, σπλήνας, έντερο. Σε σπάνιες περιπτώσεις είναι δυνατή η μόλυνση του ανθρώπου (Ψιττάκωση), αερογενώς, από την εισπνοή του βακτηρίου που αποβάλλεται από το ρινικό έκκριμα και τα κόπρανα των μολυσμένων πτηνών.
• Ψευδοφυματίωση (Yersinia pseudotuberculosis). Προσβάλλονται ήπαρ, σπλήνας, έντερο.

Περισσότερα για τα βακτηρίδια και τον τρόπο δράσης τους.

Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε ιούς​

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι ασθένειές που προκαλούν οι ιοί στα πτηνά.

Μετάδοση - Εξάπλωση​

Η μελέτη της παθογένειας των ιών στα πτηνά αναψυχής έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Συνήθως οι ιοί μεταδίδονται αερογενώς από τα άγρια πτηνά (σπουργίτια, περιστέρια κλπ), ή με τσιμπήματα αιματοφάγων εντόμων (κουνούπια), ή με μολυσμένες τροφές και νερό.

Συμπτώματα​

Συνήθως έχουν οξεία εμφάνιση και διαδρομή και εμφανίζονται με κατάπτωση, ανορεξία, ανορθωμένο πτέρωμα, ρινικό και οφθαλμικό έκκριμα, δερματικές αλλοιώσεις (ευλογιά), νευρικά συμπτώματα (παραμυξοϊωση).

Θεραπεία​

Δεν υπάρχει ειδική θεραπευτική αγωγή. Προτείνεται η χορήγηση αντιβιοτικών για τις δευτερογενείς βακτηριακές επιπλοκές, η χορήγηση βιταμινών και ιχνοστοιχείων για τη βελτίωση της γενικής κατάστασης.

Πρόληψη​

Απομόνωση για δύο εβδομάδες των νέων πτηνών σε μία εκτροφή (βλ. καραντίνα), καταπολέμηση εντόμων, χρησιμοποίηση εμβολίων στις εκτροφές.

Συνοπτική περιγραφή - ταξινόμηση​

• Ευλογιά (Διφθερίτιδα - Διφθεροευλογιά) (Poxvirus). Προσβάλλονται αναπνευστικό (μεμβράνες στη στοματική κοιλότητα), οφθαλμοί, γωνίες ράμφους, δέρμα κεφαλής και τραχήλου.
• Παραμυξοϊωση (Paramyxovirus). Προσβάλλονται αναπνευστικό και πεπτικό και έχει υψηλή θνησιμότητα. Στα Περιστέρια η ασθένεια εμφανίζεται με χαρακτηριστικά νευρικά συμπτώματα (στρεψαυχενισμός).
• Ερπητοϊωση (Herpevirus). Γρήγορη και θανατηφόρα εξέλιξη με πεπτικά και αναπνευστικά συμπτώματα στα ψιττακοειδή και τα περιστέρια.

Μάθετε περισσότερα για τους ιούς.

Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε μύκητες​

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι ασθένειές που προκαλούν οι μύκητες στα πτηνά.

Μετάδοση - Εξάπλωση​

Παρατηρούνται κυρίως σε πτηνά που ευρίσκονται σε συνωστισμό, σε περιβάλλον με αυξημένη υγρασία και θερμοκρασία, σε πτηνά που εμφανίζουν ανοσοκαταστολή, σε χρόνια χορήγηση αντιβιοτικών, σε κατανάλωση μουχλιασμένων τροφών, ενώ η κύρια οδός μόλυνσης είναι η αναπνευστική.

Συμπτώματα​

Επειδή οι μύκητες προσβάλλουν διάφορα συστήματα του οργανισμού των πτηνών, τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με την εντόπιση της προσβολής. Κυρίως παρατηρείται αδυναμία, δύσπνοια, θορυβώδης αναπνοή, εμετοί, διάρροια, δερματικές αλλοιώσεις (δερματική μυκητίαση).

Θεραπεία​

Συνήθως δεν εφαρμόζεται θεραπεία, διότι σπάνια γίνεται διάγνωση σε ζωντανά πτηνά.

Πρόληψη​

Απαιτείται αυξημένη καθαριότητα του περιβάλλοντος χώρου, καλός εξαερισμός και περιορισμός της σκόνης.

Συνοπτική περιγραφή - ταξινόμηση​

• Ασπεργίλλωση (Aspergillus fumigatus). Προσβάλλεται αναπνευστικό και πεπτικό σύστημα.
• Καντιτίαση (Candida albicans). Προσβάλλονται στοματική κοιλότητα και πρόλοβος.
• Δερματική Μυκητίαση (Trichophyton, microsporum). Πτερόρροια και δερματικές αλλοιώσεις στην περιοχή της κεφαλής.

Μάθετε τι είναι οι μύκητες.

Λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται σε παράσιτα​

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι ασθένειές που προκαλούν διάφορα παράσιτα στα πτηνά.

Τα παράσιτα που προκαλούν νόσο στα πτηνά αναψυχής ανήκουν σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα Ενδοπαράσιτα ή εσωτερικά παράσιτα και τα Εξωπαράσιτα ή Εξωτερικά παράσιτα.

1. Ενδοπαρισιτώσεις​

Μετάδοση - εξάπλωση​

Αποτελούν σοβαρό πρόβλημα στα πτηνά εκτροφών και μεταδίδονται και διασπείρονται στο περιβάλλον από τα άγρια πτηνά.

Συμπτώματα​

Παρατηρούνται ανορεξία, κατάπτωση, ανορθωμένο πτέρωμα, διάρροια συνήθως αιμορραγική, δύσπνοια.

Θεραπεία​

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά περίπτωση διάφορες φαρμακευτικές ουσίες σε ανάλογους συνδυασμούς όπως: Αντικοκκιδιακά φάρμακα (σουλφοναμίδες φουράνια), Μετρονιδαζόλη, Πιπεραζίνη, Λεβαμιζόλη, Ιβερμεκτίνη.

Συνοπτική περιγραφή - ταξινόμηση​

Πρωτόζωα

1. Κοκκίδια (Eimeria, Isospora, Atoxoplasma, Toxoplasma). Προκαλούν εντερίτιδα.
2. Τριχομονάδες. Εντοπίζονται στη στοματική κοιλότητα, τον οισοφάγο και τον πρόλοβο.
3. Τζιάρντια. Προκαλούν εντερίτιδα.
4. Αιμοπρωτόζωα: (Aegyptianella, Plasmodium, Haemoproteus, Leucocytozoon, Trypanosoma)

Έλμινθες

1. Νηματώδη (Ασκαριδίαση, Καπιλλαρίωση, Συγγάμωση). Τα δύο πρώτα εντοπίζονται στο έντερο και το τρίτο εντοπίζεται στην τραχεία.
2. Κεστώδη. Εντοπίζονται στο έντερο.

2. Εξωπαρασιτώσεις​

1. Φθείρες (Mallophaga)
2. Ακάρεα (Dermanyssus gallinae, Ornithonyssus sylviarum, Knemidocoptes spp, Sternostoma tracheocolum)
3. Κρότωνες (Argas).

Δείτε επίσης, ψείρες και ακάρεα στα πουλιά.

Για την καταπολέμησή τους χρησιμοποιούνται τα οργανοφωσφορικά, το carbaryl η ιβερμεκτίνη, με ιδιαίτερη προσοχή και στις συνιστώμενες δόσεις.

Σχετικό περιεχόμενο​

Μικρόβια: Ιοί, Βακτήρια και Μύκητες