Το νευρικό σύστημα των πουλιών έχει παρόμοια δομή με αυτό των άλλων σπονδυλωτών. Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό και τα νεύρα.
Τα πουλιά, όπως όλα τα ζώα, χρειάζονται ένα κέντρο ελέγχου και ένα σύστημα από κανάλια επικοινωνίας, για να ελέγχουν αν λειτουργούν όλα σωστά στον οργανισμό τους. Το σύστημα αυτό αποτελείται από τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα.
Το νευρικό σύστημα των πουλιών έχει παρόμοια δομή με αυτό των άλλων σπονδυλωτών. Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο, το νωταίο μυελό και τα νεύρα. Ο εγκέφαλος βρίσκεται στο εσωτερικό του κρανίου και συνδέεται από το ένα άκρο του με το νωτιαίο μυελό, ο οποίος διατρέχει το σώμα μέσα από τη σπονδυλική στήλη.
Τα νεύρα είναι δέσμες νευρώνων, οι οποίοι με τη σειρά τους είναι κύτταρα που μεταδίδουν μικρο-ηλεκτρικούς παλμούς από το ένα άκρο τους στο άλλο. Υπάρχουν δύο είδη νευρώνων, οι αισθητικοί και οι μηχανικοί.
Οι αισθητικοί νευρώνες λειτουργούν ως "αλάρμ" και ενεργοποιούνται από διάφορα αισθητήρια όργανα, όπως τα μάτια, τα αφτιά, το πτέρωμα κλπ. Κατόπιν, μεταφέρουν μηνύματα προς τον εγκέφαλο τα οποία χρησιμοποιεί το πουλί για να σχηματίσει την εικόνα του περιβάλλοντος χώρου του.
Οι μηχανικοί νευρώνες μεταφέρουν μηνύματα προς την αντίθετη κατεύθυνση, από τον εγκέφαλο δηλαδή προς τους μύες.
Ο εγκέφαλος ενός πτηνού ζυγίζει περίπου δέκα φορές περισσότερο από τον εγκέφαλο ενός ερπετού, του ίδιου σωματικού βάρους, αλλά είναι λίγο ελαφρύτερος από τον αντίστοιχο ενός θηλαστικού, του ίδιου σωματικού βάρους. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ πτηνών παρόμοιου μεγέθους. Για τα πτηνά βάρους περίπου 85g, το βάρος του εγκεφάλου διαφέρει από 0,73 g για το ορτύκι, σε 2,7 g για τον Great Spotted Woodpecker.
Υπάρχει επομένως κλίμακα στη νοημοσύνη των πτηνών, με τους δρυοκολάπτες, τις κουκουβάγιες και τους παπαγάλους να βρίσκονται στην κορυφή.
Ο εγκέφαλος των πτηνών διαφέρει από των θηλαστικών στο ότι οι πολύπλοκες πτυχώσεις που βρέθηκαν στον εγκεφαλικό φλοιό των θηλαστικών, δεν υπάρχουν σε αυτόν των πτηνών, αλλά και στο ότι ο ίδιος ο εγκεφαλικός φλοιός τους είναι πολύ μικρότερος σε αναλογία, από των θηλαστικών.
Αντίθετα, το ραβδωτό σώμα, ένα πιο βασικό μέρος των εγκεφαλικών ημισφαιρίων είναι αναλογικά μεγαλύτερο και καλύτερα ανεπτυγμένο στα πουλιά. Είναι αυτό το τμήμα του εγκεφάλου ενός πουλιού το οποίο χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της ενστικτώδους συμπεριφοράς όπως η σίτιση, το πέταγμα, η αναπαραγωγή, κλπ.
Ο μέσος εγκέφαλος είναι επίσης ιδιαίτερα ανεπτυγμένος, καθώς αυτό είναι το τμήμα του εγκεφάλου που αφορά κυρίως την όραση, ενώ οι οσφρητικοί λοβοί μειώνονται όπως θα ήταν αναμενόμενο, δεδομένου ότι τα πουλιά σε γενικές γραμμές έχουν περιορισμένη την αίσθηση της όσφρησης.
Το κρανίο του πουλιού καταλαμβάνεται κυρίως από τα μάτια και στον εγκέφαλο απομένει ο χώρος που περισσεύει σε ένα μάλλον στενό κρανίο.
Τα πουλιά έχουν 38 ζεύγη νωτιαίων νεύρων τα οποία διατρέχουν το σώμα κατά μήκος του νωτιαίου μυελού. Μια σειρά από αυτά συγεντρώνονται σε μικρές δέσμες που ονομάζονται βραχιόνιο πλέγμα και δρουν ως περιφερειακές έδρες, που διατηρούν και ελέγχουν ορισμένες λειτουργίες με ελάχιστη συμμετοχή από τον εγκέφαλο.
Τα πουλιά έχουν επίσης αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο, όπως στα θηλαστικά και τα ερπετά, ελέγχει απαραίτητες για τη ζωή λειτουργίες, όπως ο καρδιακός παλμός, η αναπνοή και η πέψη. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα αποτελείται από δύο μέρη. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα και το παρασυμπαθητικό σύστημα.
Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα λειτουργεί σε αρμονία με το ενδοκρινικό σύστημα και εκκρίνει την αδρεναλίνη και την νοραδρεναλίνη για να ενεργοποιήσει ταχείες αντιδράσεις σε περίπτωση κίνδυνου. Αυτό αποκαλείται συχνά "πάλεψε ή φύγε" αντανακλαστικό και καθορίζει πότε ένα πουλί αποφασίζει να διαφύγει από την προσοχή ενός αρπακτικού.
Το παρασυμπαθητικό σύστημα αποτελείται από μια σειρά ομάδων γαγγλίων που βρίσκονται κοντά σε διάφορα σημαντικά όργανα όπως η καρδιά, οι πνεύμονες και τα πεπτικά όργανα. Αυτά ελέγχουν και ρυθμίζουν βασικές λειτουργίες, με μόνο περιστασιακή παρέμβαση από τον εγκέφαλο.
Τα πουλιά, όπως όλα τα ζώα, χρειάζονται ένα κέντρο ελέγχου και ένα σύστημα από κανάλια επικοινωνίας, για να ελέγχουν αν λειτουργούν όλα σωστά στον οργανισμό τους. Το σύστημα αυτό αποτελείται από τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα.
Το νευρικό σύστημα των πουλιών έχει παρόμοια δομή με αυτό των άλλων σπονδυλωτών. Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο, το νωταίο μυελό και τα νεύρα. Ο εγκέφαλος βρίσκεται στο εσωτερικό του κρανίου και συνδέεται από το ένα άκρο του με το νωτιαίο μυελό, ο οποίος διατρέχει το σώμα μέσα από τη σπονδυλική στήλη.Τα νεύρα είναι δέσμες νευρώνων, οι οποίοι με τη σειρά τους είναι κύτταρα που μεταδίδουν μικρο-ηλεκτρικούς παλμούς από το ένα άκρο τους στο άλλο. Υπάρχουν δύο είδη νευρώνων, οι αισθητικοί και οι μηχανικοί.
Οι αισθητικοί νευρώνες λειτουργούν ως "αλάρμ" και ενεργοποιούνται από διάφορα αισθητήρια όργανα, όπως τα μάτια, τα αφτιά, το πτέρωμα κλπ. Κατόπιν, μεταφέρουν μηνύματα προς τον εγκέφαλο τα οποία χρησιμοποιεί το πουλί για να σχηματίσει την εικόνα του περιβάλλοντος χώρου του.
Οι μηχανικοί νευρώνες μεταφέρουν μηνύματα προς την αντίθετη κατεύθυνση, από τον εγκέφαλο δηλαδή προς τους μύες.
Ο εγκέφαλος ενός πτηνού ζυγίζει περίπου δέκα φορές περισσότερο από τον εγκέφαλο ενός ερπετού, του ίδιου σωματικού βάρους, αλλά είναι λίγο ελαφρύτερος από τον αντίστοιχο ενός θηλαστικού, του ίδιου σωματικού βάρους. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ πτηνών παρόμοιου μεγέθους. Για τα πτηνά βάρους περίπου 85g, το βάρος του εγκεφάλου διαφέρει από 0,73 g για το ορτύκι, σε 2,7 g για τον Great Spotted Woodpecker.Υπάρχει επομένως κλίμακα στη νοημοσύνη των πτηνών, με τους δρυοκολάπτες, τις κουκουβάγιες και τους παπαγάλους να βρίσκονται στην κορυφή.
Ο εγκέφαλος των πτηνών διαφέρει από των θηλαστικών στο ότι οι πολύπλοκες πτυχώσεις που βρέθηκαν στον εγκεφαλικό φλοιό των θηλαστικών, δεν υπάρχουν σε αυτόν των πτηνών, αλλά και στο ότι ο ίδιος ο εγκεφαλικός φλοιός τους είναι πολύ μικρότερος σε αναλογία, από των θηλαστικών.
Αντίθετα, το ραβδωτό σώμα, ένα πιο βασικό μέρος των εγκεφαλικών ημισφαιρίων είναι αναλογικά μεγαλύτερο και καλύτερα ανεπτυγμένο στα πουλιά. Είναι αυτό το τμήμα του εγκεφάλου ενός πουλιού το οποίο χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της ενστικτώδους συμπεριφοράς όπως η σίτιση, το πέταγμα, η αναπαραγωγή, κλπ.
Ο μέσος εγκέφαλος είναι επίσης ιδιαίτερα ανεπτυγμένος, καθώς αυτό είναι το τμήμα του εγκεφάλου που αφορά κυρίως την όραση, ενώ οι οσφρητικοί λοβοί μειώνονται όπως θα ήταν αναμενόμενο, δεδομένου ότι τα πουλιά σε γενικές γραμμές έχουν περιορισμένη την αίσθηση της όσφρησης.Το κρανίο του πουλιού καταλαμβάνεται κυρίως από τα μάτια και στον εγκέφαλο απομένει ο χώρος που περισσεύει σε ένα μάλλον στενό κρανίο.
Τα πουλιά έχουν 38 ζεύγη νωτιαίων νεύρων τα οποία διατρέχουν το σώμα κατά μήκος του νωτιαίου μυελού. Μια σειρά από αυτά συγεντρώνονται σε μικρές δέσμες που ονομάζονται βραχιόνιο πλέγμα και δρουν ως περιφερειακές έδρες, που διατηρούν και ελέγχουν ορισμένες λειτουργίες με ελάχιστη συμμετοχή από τον εγκέφαλο.
Τα πουλιά έχουν επίσης αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο, όπως στα θηλαστικά και τα ερπετά, ελέγχει απαραίτητες για τη ζωή λειτουργίες, όπως ο καρδιακός παλμός, η αναπνοή και η πέψη. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα αποτελείται από δύο μέρη. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα και το παρασυμπαθητικό σύστημα.
Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα λειτουργεί σε αρμονία με το ενδοκρινικό σύστημα και εκκρίνει την αδρεναλίνη και την νοραδρεναλίνη για να ενεργοποιήσει ταχείες αντιδράσεις σε περίπτωση κίνδυνου. Αυτό αποκαλείται συχνά "πάλεψε ή φύγε" αντανακλαστικό και καθορίζει πότε ένα πουλί αποφασίζει να διαφύγει από την προσοχή ενός αρπακτικού.
Το παρασυμπαθητικό σύστημα αποτελείται από μια σειρά ομάδων γαγγλίων που βρίσκονται κοντά σε διάφορα σημαντικά όργανα όπως η καρδιά, οι πνεύμονες και τα πεπτικά όργανα. Αυτά ελέγχουν και ρυθμίζουν βασικές λειτουργίες, με μόνο περιστασιακή παρέμβαση από τον εγκέφαλο.
