Γενικά Πρόγραμμα εξόντωσης ποντικιών με κουκουβάγιες Τυτώ στη Λάρισα

[Stavros]

Έναν οικολογικό τρόπο εξόντωσης των τρωκτικών που καταστρέφουν τις καλλιέργειες και αποτελούν εστίες μόλυνσης, προτείνει ερευνητής, με την αύξηση της αναπαραγωγής του νυκτόβιου αρπακτικού πτηνού Τυτώ, καθώς μόλις ένα πουλί του συγκεκριμένου είδους μπορεί να φάει από 3.000 έως 6.000 ποντίκια κάθε χρόνο! Πρώτος που θα εφαρμόσει το πρωτοποριακό αυτό πρόγραμμα φυσικού ελέγχου επιβλαβών τρωκτικών, είναι ο δήμος Λάρισας, ο οποίος πρόσφατα υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την ΑΜΚΕ "Οργάνωση για τη Διαχείριση και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας στα Αγροτικά Οικοσυστήματα- ΤΥΤΩ".



Εμπνευστής του προγράμματος είναι ο διδάκτωρ Οικολογίας και Άγριας Πανίδας Βασίλης Μποντζώρλος, ο οποίος τα τελευταία 20 χρόνια μελετάει την Τυτώ, που αποτέλεσε και το θέμα της διδακτορικής του διατριβής.

"Η Τυτώ είναι φυσικός ρυθμιστής των επιβλαβών τρωκτικών στην ύπαιθρο αλλά έχουμε διαπιστώσει πως ο πληθυσμός της στα αγροτικά οικοσυστήματα μειώνεται, λόγω έλλειψης θέσεων φωλεοποίησης- το πουλί "προτιμά" παλαιά εγκαταλειμμένα κτίρια. Έχουμε παρατηρήσει, δηλαδή, μείωση σχεδόν 50% σε ένα σύνολο κομβικών χωριών της Θεσσαλίας, στα οποία κάνουμε monitoring τα τελευταία 10 χρόνια.



Με αυτό το αποτέλεσμα στο μυαλό μας, ξεκινήσαμε την εγκατάσταση των 120 τεχνητών φωλιών, εστιάζοντας αρχικά στα σημεία που είχε χρησιμοποιήσει το πουλί, με στόχο να υποστηρίξουμε τον βασικό αναπαραγωγικό πληθυσμό στις παλιές θέσεις. Στη συνέχεια, θα επεκτείνουμε την τοποθέτηση περισσότερων φωλιών -απλές κατασκευές από κόντρα πλακέ θαλάσσης- φέρνοντας την τυτώ μέσα στην αγροτική εκμετάλλευση, ειδικά στις τρωκτικόπληκτες περιοχές, που χρειάζονται έλεγχο πληθυσμιακών εξάρσεων τρωκτικών", εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μποντζώρλος.

Τα hot-spot των σκαπτοποντικών!​

Από τις 120 φωλιές που εγκατέστησε ο κ. Μποντζώρλος, "κατοικήθηκαν" περισσότερες από τις μισές από αναπαραγωγικά ζευγάρια και οι πρώτοι νεοσσοί έκαναν την εμφάνισή τους. Μάλιστα, στο προκαταρκτικό στάδιο και πριν τοποθετηθούν όλες οι τεχνητές φωλιές, ερευνήθηκαν οι τροφικές συνήθειες του είδους με βάση 30 ζευγάρια σε ολόκληρη τη Θεσσαλία.

"Δημιουργήσαμε μοντέλα απεικόνισης της χωρικής κατανομής των διαφορετικών ειδών ποντικιών/τρωκτικών σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, απεικονίζοντας τις hot-spot, δηλαδή τις περιοχές με τις μεγαλύτερες πυκνότητες επιβλαβών τρωκτικών για τις καλλιέργειες, κυρίως τους σκαπτοποντικούς (γένος Microtus). Διαπιστώσαμε ότι ιδιαίτερα επιβαρυμένες από πληθυσμούς τρωκτικών, είναι περιοχές των δήμων Κιλελέρ και Ρήγα Φεραίου καθώς και ένα νότιο τμήμα του δήμου Λάρισας, όπως βέβαια και τα χωριά δίπλα στην λίμνη Κάρλα.



Ωστόσο, θα χρειαστεί σύντομα να επαναλάβουμε μια τέτοια συνολική διερεύνηση για να δούμε στο πέρας μιας δεκαετίας πώς έχουν αλλάξει-μετατοπιστεί η χωρική κατανομή, η αφθονία πληθυσμών, σε σχέση με το αγροτικό τοπίο", αναφέρει ο ερευνητής.

Οικολογική λύση ελέγχου των τρωκτικών​

Για τον κ. Μποντζώρλο, η Τυτώ δεν αποτελεί μόνο την καλύτερη φυσική/βιολογική λύση ελέγχου τρωκτικών, αλλά και τη μοναδική μέθοδο έμμεσης διερεύνησης, σε μεγάλη χωρική κλίμακα, της αφθονίας, κατανομής, διακύμανσης πληθυσμών των μικρών θηλαστικών.

"Στόχος μας επίσης είναι να εγκαταστήσουμε, σε συνεργασία και με συναδέλφους ακαδημαϊκών κέντρων, μόνιμα σχήματα παρακολούθησης της αναπαραγωγικής επιτυχίας της τυτούς στις τεχνητές φωλιές, των πληθυσμιακών διακυμάνσεων των επιβλαβών τρωκτικών και της εναλλαγής των αγροτικών καλλιεργειών και των παραμέτρων αγροτικής διαχείρισης. Διερευνώντας σε μεγαλύτερο βάθος αυτό το πολύπλοκο μοντέλο, σκοπεύουμε να αποκτήσουμε βαθύτερη γνώση, που θα μας οδηγήσει σε ακόμη καλύτερες διαχειριστικές προτάσεις", ανέφερε ο ερευνητής, θέτοντας ως παράδειγμα το Ισραήλ, που από το 2000 έχει το μοναδικό εθνικό πρόγραμμα φυσικού ελέγχου των επιβλαβών τρωκτικών, με 4000 τεχνητές θέσεις φωλεοποίησης, χωροθετημένες σε ολόκληρη την εθνική του επικράτεια.



Σύμφωνα με τον κ. Μποντζώρλο, η ολοκληρωμένη προσέγγιση περιλαμβάνει διαχείριση του πληθυσμού της Τυτώς, φυσικό έλεγχο μέσω θήρευσης των επιβλαβών τρωκτικών, μείωση ρίψης τοξικών τρωκτικοκτόνων, μείωση περιβαλλοντικού αποτυπώματος στην αγροδιατροφική αλυσίδα και μείωση δευτερογενών δηλητηριάσεων με αρνητική επίδραση στη βιοποικιλότητα.

"Πρόκειται για ένα πολύπλοκο πεδίο, αλλά είναι αυτό στο οποίο έχουμε ταχθεί ως "ΤΥΤΩ", και αυτό που πλέον ζητάνε επιτακτικά όλες οι διεθνείς, ευρωπαϊκές, εθνικές στρατηγικές και προτεραιότητες για τη βελτίωση των οικοσυστημικών υπηρεσιών στα αγροτικά οικοσυστήματα, ώστε να αναδειχθεί η βιοποικιλότητα ως θεμέλιος λίθος της πραγματικής, αειφορικής γεωργίας, ενός νέου μοντέλου, το οποίο πλέον ο πλανήτης απαιτεί", καταλήγει ο ερευνητής.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

[Φοίβος]

Θεωρώ τη δηλητηρίαση οποιδήποτε ζώου (ακόμη και των ποντικιών) αισχρή. Λυπάμαι που πολλές φορές δεν υπάρχει η δυνατότητα άλλης πιο οικολογικής κι εξίσου δραστικής λύσης. Η προσπάθεια αυτή με τις κουκουβάγιες είναι σίγουρα ξεχωριστή κι ελπίζω/εύχομαι ολόψυχα να πετύχει μιας και τους έχω μεγάλη αδυναμία. Το έχω ξαναπεί νομίζω ότι αν δεν είχα παπαγάλους θα είχα κουκουβάγιες.

 

[Stavros]

έχω μεγάλη αδυναμία στις κουκουβάγιες

Μου αρέσουν και μένα πολύ.

Όταν το διάβασα σκέφτηκα μήπως "στραβώσει" κάπου όλο αυτό. Κάθε παρέμβαση στη φύση, είτε αφαιρεί είτε προσθέτει είναι ανησυχητική. Τι θα γίνει δηλαδή αν κάποια στιγμή αυξηθεί υπερβολικά ο αριθμός των κουκουβαγιών; Θα έχει ή όχι επιπτώσεις σε κάποιο άλλο είδος του τοπικού οικοσυστήματος και κατ' επέκταση στην αγροτική παραγωγή ή και στη ζωή των κατοίκων;

 

[Φοίβος]

Τι θα γίνει δηλαδή αν κάποια στιγμή αυξηθεί υπερβολικά ο αριθμός των κουκουβαγιών; Θα έχει ή όχι επιπτώσεις σε κάποιο άλλο είδος του τοπικού οικοσυστήματος

Η δική μου λογική λέει πως η όποια επίπτωση θα έχει πιθανόν να κάνει με τα άμεσα εξαρτώμενα είδη που αποτελούν την τροφή της κουκουβάγιας (ποντίκια που είναι ο κύριος στόχος και λιγότερο μη νυκτόβια είδη όπως μικρά πουλιά ) ή αυτά που μοιράζονται την τροφής της (ποια είναι?).

Θέλω όμως να πιστεύω ότι έχει γίνει μια έρευνα ή ίσως ότι βασίζεται σε κάποια έρευνα η κίνηση αυτή αφού γίνεται απο διδάκτορα.

 

[giannisvlg]

Εγω που ειμαι εθελοντης της Ανιμα τις Τυτω της εχουμε σαν καθημερινο γεγονος!Περα απο το φτερο τους ειναι τοσο μαλακο τα χρωματα τους ειναι σαν διαμαντια!Πραγματικα τους εχω αδυναμια...Επισης σε σταση επιφυλακης κανουν τον ηχο του διαμαντοπεριστερουΕψαχνα να δω απο ερχεται ο ηχος.Πολυ ωραια ζωα τα κουκουβαγοειδη

 

[ianos]

Σε κάθε διατάραξη ενός οικοσυστήματος οπωσδήποτε υπάρχουν συνέπειες στους αριθμούς των πληθυσμών των ειδών που απαρτίζουν τα οικοσυστήματα. Η συνέπεια η οποία θεωρείται ολέθρια είναι η εξαφάνιση ενός είδους...π.χ. οι Τυτώ τρώνε ποντίκια --> η αγροτική παραγωγή στα είδη που βάλλονται από τα ποντίκια θα αυξηθεί --> άλλοι πληθυσμοί οι οποίοι τρέφονται με τα αγροτικά είδη αυτά θα αυξηθούν, όμως και τα ποντίκια, ενώ θα μειωθούν, θα έχουν ενδεχομένως όσα επιζήσουν, περισσότερη τροφή και στη συνέχεια θα παρατηρηθεί μια μικρή αύξηση του πληθυσμού τους, ενώ καθώς θα αυξάνεται ταυτόχρονα ο πληθυσμός των Τυτώ, θα αρχίσει ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού τους (από ένα χρονικό σημείο κι έπειτα) να μειώνεται στην περιοχή διότι δεν θα βρίσκουν όση τροφή χρειάζονται για να τραφούν, και ίσως να μετοικήσουν σε γειτονικές περιοχές...και πάει λέγοντας.
Υπό μια έννοια λοιπόν στη διατάραξη ενός οικοσυστήματος (η οποία μπορεί ας πούμε να γίνει ελαφρώς ή και σημαντικότερα από ένας π.χ. βαρύτερο από τα συνηθισμένα χειμώνα ή ένα ξηρότερο καλοκαίρι ή...) η τάση του οικοσυστήματος είναι να πάει προς μια νέα ισορροπία (δυναμική) πληθυσμών, κάποιοι από τους οποίους θα μειώνονται ενώ άλλοι θα αυξάνονται εντός ορίων φυσικά. Εκεί, στις περιοχές του κάμπου της Λάρισας, ήδη οι άνθρωποι με τις καλλιέργειες έχουν διαταράξει τις ισορροπίες προς άλλα νούμερα πληθυσμών. Το πρόβλημα θα υπάρχει σε κάποιο είδος, αν αυτό έχει στη διάθεσή του για τροφή μόνο ένα ή δύο άλλα είδη των οποίων οι πληθυσμοί θα εξαντληθούν, όπως στο περίφημο παράδειγμα με ένα ξερονήσι στο οποίοι ζούσαν συγκεκριμένα άτομα αγριοκούνελων (ή λαγών) και κάποιος-οι αποφάσισε να τους βάζει νερό το καλοκαίρι (ή και τροφή, sorry guys, δεν τα θυμάμαι με ακρίβεια), οπότε και ο πληθυσμός τους αυξήθηκε, με αποτέλεσμα να ανταγωνίζονται για τροφή και νερό τόσο έντονα, που στο τέλος όλα τα άτομα πέθαναν και εξαφανίστηκε αυτό το είδος από το ξερονήσι.
Άλλο παράδειγμα είναι η εξαφάνιση των κατοίκων του νησιού του Πάσχα, οι οποίοι επί πολλές γενεές έκοβαν τα δέντρα ώστε να κυλούν πάνω σε αυτά τα περίφημα αγάλματά τους για να τα τοποθετήσουν στα σημεία που βρίσκονται σήμερα (προφανώς έκοβαν και δέντρα για άλλους λόγους) με αποτέλεσμα τα διάφορά πουλιά να επισκέπτονται το νησί όλο και λιγότερο, τα ζώα που ζούσαν εκεί να εξαφανιστούν, δέντρο να μην υπάρχει ώστε να φτιάξουν μια βάρκα να ψαρέψουν ή να φύγουν (είναι και πολύ απομονωμένο) και οι κάτοικοι να αρχίσουν να πολεμούν για τις ελάχιστες πλουτοπαραγωγικές πηγές που απέμεναν (τροφή) και να καταλήξουν να κανιβαλίζουν και να εξαφανιστούν. Εδώ όμως είχαμε ένα παράδειγμα ενός είδους (άνθρωπος) που ναι μεν εξαρτιόταν όχι από ένα ή δύο άλλα είδη για την τροφή του, αλλά από πολλά, που επί πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα διέλυε το οικοσύστημά του, το οποίο όμως επίσης ήταν απομονωμένο και πολύ μακρυά από οποιοδήποτε άλλο μέρος που θα μπορούσαν να διαβιώσουν, και όχι σαν τον κάμπο της Λάρισας που συνδέεται και με άλλες περιοχές.
Τέλος, να πω ότι στο σπίτι φίλων μου σε χωριό στη Λάρισα, επί χρόνια έρχονταν οι "οικολόγοι" παρατηρώντας και μελετώντας μια φωλιά από Τυτώ, και τώρα στο σχολείο του χωριού, ήδη έχουν προσθέσει φωλιές για το συγκεκριμένο είδος, από ό,τι μου είπαν.

 

[Tony Forpus]

Οπως θα ελεγε και μια ψυχη απο τις Σερρες...


"Μονο ενα νεκρο ποντικι,ειναι καλο ποντικι"

Στα σοβαρα τωρα,ειναι αξιέπαινη η προσπαθεια της "φυσικης" εξόντωσης.

 

[Μπαιρακταρης τασος]

Παω στο χωριο μπενω σπιτι βλεπω δυο κουκουβαγιες αραχτες στο καναπε , σοκ εγω αυτες ψυχραιμια ουτε κουνιθηκαν . Πρεπει να μπηκαν απο τη καμιναδα. Ευτυχως που τις βρηκα.