Το Σκαρθί είναι ένα διαδεδομένο πουλί στην Ελλάδα. Το γρήγορο, ξέφρενο και γεμάτο τρίλιες κελάηδημά του, κάνει το σκαρθάκι ένα ιδιαίτερα αγαπητό στους εκτροφείς.
Το Σκαρθί είναι ένα επιδημητικό είδος κυρίως της περιοχής της Μεσογείου. Από το 1880 άρχισε να επεκτείνεται βορειότερα ώσπου το 1925 εμφανίστηκε να φωλιάζει από την Γερμανία μέχρι την Σκανδιναβία. Σήμερα παραμένει όλο το χειμώνα στα μέρη που αναπαράγεται λόγω των σύγχρονων κλιματικών αλλαγών.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα και των δύο φύλων, είναι η έντονη γράμμωση στο μανδύα, την πλάτη, την κοιλιά και τα πλευρά, το μακρύ ανοιχτόχρωμο φρύδι που εκτείνεται μέχρι τα ανοιχτόχρωμα πλαϊνά του λαιμού και η ανοιχτόχρωμη κεντρική κηλίδα στα μάγουλα όπως εμφανίζουν και τα φανέτα.
Το αρσενικό Σκαρθί έχει ανοιχτόχρωμο κίτρινο ουροπύγιο, έντονες ραβδώσεις σε λευκό φόντο κάτω από τα φτερά, στενή και κοντή ρίγα φτερούγας, ενώ το μέτωπο, τα πλαϊνά του λαιμού, το στήθος, και το σημάδι στα μάγουλα είναι σε έντονο λεμονί χρώμα.
Στο θηλυκό Σκαρθί οι περιοχές αυτές είναι ανοιχτότερες λευκοκίτρινες, ενώ στα νεαρά πουλιά έχουν μπεζ-λευκό χρώμα.
Το σκαρθί το συναντούμε συχνά σε συστάδες δέντρων και παρυφές δασών, σε κήπους σε κοιμητήρια, σε πάρκα και οπωρώνες που συνδυάζουν και κάποια κωνοφόρα, όπως πεύκα, έλατα και κυπαρίσσια, στα οποία αρέσκεται και να φωλιάζει.
Το θηλυκό σκαρθί γεννάει μέχρι 2 φορές κατά την αναπαραγωγική περίοδο από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούλιο, 3-5 ανοιχτογάλαζα πιτσιλωτά με μαύρα στίγματα αυγά. Μετά από επώαση 13-14 ημερών βγαίνουν οι νεοσσοί που με την φροντίδα και των δύο γονέων καταφέρνουν να απογαλακτιστούν πλήρως γύρω στις 28 με 30 ημέρες, ώστε το ζευγάρι να προχωρήσει στην ετοιμασία για την επόμενη γέννα.
Το σκαρθί κάνει συχνές εναέριες περιηγήσεις με δυνατό, κυματοειδές πέταγμα. Κελαηδά είτε όταν είναι σε πτήση είτε από τις κορυφές των δέντρων, με καθαρή φωνή αλλάζοντας τον τόνο και την οξύτητα, ανάλογα με το αν πρόκειται για σφύριγμα συναγερμού ή ερωτικό κάλεσμα.
Το γρήγορο, ξέφρενο και γεμάτο τρίλιες κελάηδημά του, κάνει το σκαρθάκι ένα ιδιαίτερα αγαπητό στους εκτροφείς πουλί, που προτιμούν να το αναπαράγουν κάνοντας και διασταυρώσεις με τα καναρίνια τους δίνοντας τους όχι μόνο πανέμορφα υβρίδια αλλά και πουλιά που φημίζονται για το υπέροχο ηχόχρωμα της φωνής τους.
Ονομασία: Σκαρθί
Αγγλική ονομασία: European Serin
Τάξη: Στρουθιόμορφα
Οικογένεια: Σπιζίδες
Γένος: Σειρήνος
Είδος: S. serinus
Μερικά άλλα υποείδη της οικογένειας που μοιάζουν αρκετά με το σκαρθάκι όχι μόνο στην εμφάνιση αλλά και στο κελάηδημα, αλλά δεν εμφανίζονται συχνά στην Ελλάδα είναι το Αγριοκαναρίνι Serinus canaria, το καναρίνι της Συρίας Serinus syriakus, το σταχτοκανάρινο Serinus citrinella, το μαύρο καναρίνι serinus pusillus.
Σκαρθί, ο πιο στενός συγγενής του καναρινιού
Το Σκαρθί είναι ένα επιδημητικό είδος κυρίως της περιοχής της Μεσογείου. Από το 1880 άρχισε να επεκτείνεται βορειότερα ώσπου το 1925 εμφανίστηκε να φωλιάζει από την Γερμανία μέχρι την Σκανδιναβία. Σήμερα παραμένει όλο το χειμώνα στα μέρη που αναπαράγεται λόγω των σύγχρονων κλιματικών αλλαγών.
Περιγραφή του σκαρθιού
Πρόκειται για ένα μικρόσωμο, ενεργητικό, δραστήριο και νευρικό πουλί με ανήσυχη συμπεριφορά. Αν και έχει μέγεθος μέχρι 12 εκατοστά, το κεφάλι του είναι αναλογικά μεγάλο, με μικρό, κοντό, στρουμπουλό, γκρι ράμφος.Χαρακτηριστικό γνώρισμα και των δύο φύλων, είναι η έντονη γράμμωση στο μανδύα, την πλάτη, την κοιλιά και τα πλευρά, το μακρύ ανοιχτόχρωμο φρύδι που εκτείνεται μέχρι τα ανοιχτόχρωμα πλαϊνά του λαιμού και η ανοιχτόχρωμη κεντρική κηλίδα στα μάγουλα όπως εμφανίζουν και τα φανέτα.
Το αρσενικό Σκαρθί έχει ανοιχτόχρωμο κίτρινο ουροπύγιο, έντονες ραβδώσεις σε λευκό φόντο κάτω από τα φτερά, στενή και κοντή ρίγα φτερούγας, ενώ το μέτωπο, τα πλαϊνά του λαιμού, το στήθος, και το σημάδι στα μάγουλα είναι σε έντονο λεμονί χρώμα.
Στο θηλυκό Σκαρθί οι περιοχές αυτές είναι ανοιχτότερες λευκοκίτρινες, ενώ στα νεαρά πουλιά έχουν μπεζ-λευκό χρώμα.
Το σκαρθί το συναντούμε συχνά σε συστάδες δέντρων και παρυφές δασών, σε κήπους σε κοιμητήρια, σε πάρκα και οπωρώνες που συνδυάζουν και κάποια κωνοφόρα, όπως πεύκα, έλατα και κυπαρίσσια, στα οποία αρέσκεται και να φωλιάζει.
Αναπαραγωγή
Χτίζει την ανοιχτή καλαθόσχημη φωλιά του στα πιο ψηλά σημεία του δέντρου, προκειμένου να προφυλαχθεί από τους εχθρούς του, χρησιμοποιώντας ξερά χόρτα, ξερά λεπτά κλαδιά, βρύα και λειχήνες.Το θηλυκό σκαρθί γεννάει μέχρι 2 φορές κατά την αναπαραγωγική περίοδο από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούλιο, 3-5 ανοιχτογάλαζα πιτσιλωτά με μαύρα στίγματα αυγά. Μετά από επώαση 13-14 ημερών βγαίνουν οι νεοσσοί που με την φροντίδα και των δύο γονέων καταφέρνουν να απογαλακτιστούν πλήρως γύρω στις 28 με 30 ημέρες, ώστε το ζευγάρι να προχωρήσει στην ετοιμασία για την επόμενη γέννα.
Διατροφή
Όπως όλες οι σπίζες έτσι και τα σκαρθιά διατρέφονται βασικά με σπόρους που βρίσκουν στην φύση, όπως σιτάρι και κεχρί, αλλά και διάφορους σπόρους από τα κωνοφόρα δέντρα. Προτίμηση δείχνουν επίσης και σε φρούτα και λαχανικά, ενώ τις πρωτεϊνούχες τροφές όπως έντομα και σκουλήκια, τις προτιμούν κυρίως την περίοδο της αναπαραγωγής.Το σκαρθί κάνει συχνές εναέριες περιηγήσεις με δυνατό, κυματοειδές πέταγμα. Κελαηδά είτε όταν είναι σε πτήση είτε από τις κορυφές των δέντρων, με καθαρή φωνή αλλάζοντας τον τόνο και την οξύτητα, ανάλογα με το αν πρόκειται για σφύριγμα συναγερμού ή ερωτικό κάλεσμα.
Το γρήγορο, ξέφρενο και γεμάτο τρίλιες κελάηδημά του, κάνει το σκαρθάκι ένα ιδιαίτερα αγαπητό στους εκτροφείς πουλί, που προτιμούν να το αναπαράγουν κάνοντας και διασταυρώσεις με τα καναρίνια τους δίνοντας τους όχι μόνο πανέμορφα υβρίδια αλλά και πουλιά που φημίζονται για το υπέροχο ηχόχρωμα της φωνής τους.
Το σκαρθί σε περιβάλλον εκτροφής
Επειδή το Σκαρθί είναι δυναμικό πουλί και έχει έντονη την ανάγκη για φτερούγισμα, γι αυτό συνιστάται η διαμονή του σε μεγάλη και άνετη κλούβα. Ένα από τα μειονεκτήματα στην εκτροφή του είναι η ευαισθησία του στο κρύο και την υγρασία. Η διατροφή του πρέπει να πλησιάζει όσο το δυνατόν την διατροφή που ακολουθεί στο φυσικό του περιβάλλον.Ονοματολογία και συστηματική ταξινόμηση
Διωνυμική ονομασία: Serinus serinusΟνομασία: Σκαρθί
Αγγλική ονομασία: European Serin
Τάξη: Στρουθιόμορφα
Οικογένεια: Σπιζίδες
Γένος: Σειρήνος
Είδος: S. serinus
Μερικά άλλα υποείδη της οικογένειας που μοιάζουν αρκετά με το σκαρθάκι όχι μόνο στην εμφάνιση αλλά και στο κελάηδημα, αλλά δεν εμφανίζονται συχνά στην Ελλάδα είναι το Αγριοκαναρίνι Serinus canaria, το καναρίνι της Συρίας Serinus syriakus, το σταχτοκανάρινο Serinus citrinella, το μαύρο καναρίνι serinus pusillus.
Media gallery Σειρήνων