Γενικά Στρουθιόμορφα (Passeriformes)

  • Θεματοθέτης Θεματοθέτης Stavros
  • Ημερομηνία Ημερομηνία
Τα στρουθιόμορφα είναι η μεγαλύτερη τάξη πτηνών. Τα πτηνά της τάξης των στρουθιόμορφων ζουν σε όλες τις ηπείρους εκτός από την Ανταρκτική.

Τα στρουθιόμορφα πτηνά​

Τα πτηνά της τάξης των στρουθιόμορφων ζουν σε όλες τις ηπείρους της γης, εκτός από την Ανταρκτική. Εμφανισιακά ποικίλλουν μεταξύ τους αφού το μέγεθός τους κυμαίνεται από 6,5 εκ. και βάρος 4,2 γρ. το μικρότερο (Short-tailed Pygmy-Tyrant) ενώ το μεγαλύτερο (Κόρακας) φτάνει τα 70 εκ. και βάρος τα 1500 γραμμάρια.

passeriformes.webp

Περιγραφή​

Passeriformes-beak.webpΤο κύριο χαρακτηριστικό των πουλιών αυτής της ομάδας, είναι ότι διαθέτουν τέσσερα δάχτυλα σε κάθε πόδι, τρία με φορά προς τα εμπρός και ένα με φορά προς τα πίσω. Η διάταξη αυτή δίνει στα πουλιά τη δυνατότητα να μπορούν να σταθούν σε επιφάνειες όπως κλαδιά δέντρων ή καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος, σφίγγοντας τα τρία δάχτυλα μπροστά από ένα π.χ. κλαδάκι και το ένα από πίσω ως αντίχειρας.

Αυτή η κίνηση γίνεται αυτοματοποιημένα κάθε φορά που ο τένοντας στο κάτω μέρος του ποδιού έρχεται σε επαφή με κάποια επιφάνεια, κλειδώνοντας τα δάχτυλα σε αυτή τη θέση. Αυτή λειτουργία δίνει τη δυνατότητα στα πουλιά να μπορούν να κοιμούνται στα κλαδιά χωρίς να πέφτουν μόλις τα πάρει ο ύπνος. Λόγω αυτού του χαρακτηριστικού, τα στρουθιόμορφα πουλιά ονομάζονται και πουλιά που κουρνίαζουν σε κλαδί (perching birds) ή στις πατήθρες, αν το προσαρμόσουμε στο δικό μας ενδιαφέρον που αφορά στα πτηνά συντροφιάς.

Τα περισσότερα στρουθιόμορφα έχουν δώδεκα φτερά στην ουρά τους. Τα χρώματα του πτερώματός τους περιλαμβάνουν όλη την γκάμα των χρωμάτων, με μεγαλύτερη ποικιλία στα εξωτικά πουλιά.

Διατροφή​

Η μεγαλύτερη πλειοψηφία των στρουθιόμορφων πουλιών είναι εντομοφάγα, είτε αποκλειστικά είτε σε κάποιες περιόδους της ζωής τους, όπως η περίοδος της αναπαραγωγής. Τα πουλιά συλλέγουν τα έντομα που χρειάζονται στη διατροφή τους, είτε καταπίνοντάς τα κατευθείαν από τον αέρα (π.χ Χελιδόνια), είτε βρίσκοντας τα σε ρωγμές και φλοιούς δέντρων (π.χ Δρυοκολάπτες), είτε από το έδαφος σκαλίζοντας την επιφάνεια του ή σορούς φύλλων.

Υπάρχουν επίσης και κάποια πιο εξελιγμένα είδη στρουθιόμορφων που τρέφονται με υδρόβια έντομα, μικρά ψάρια και όστρακα, νέκταρ λουλουδιών ή χυμούς φρούτων και φυσικά υπάρχουν και τα σποροφάγα πουλιά, που τρέφονται κυρίως με σπόρους.

Ανάλογα με τη διατροφή του κάθε είδους, έχουν εξελιχθεί και κάποια όργανα του σώματός τους όπως είναι τα πόδια και το ράμφος, από τα οποία μπορεί να αναγνωριστεί αντίστοιχα το είδος των πουλιών με βάση τη διατροφή τους. Δείτε την εικόνα ως παράδειγμα.

Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά​

Passeriformes-feet.webpΈνα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που διαθέτουν ορισμένα στρουθιόμορφα πουλιά, είναι η ικανότητά τους να τραγουδούν, να παράγουν μελωδικούς ήχους με το κελάηδισμα τους. Τη δυνατότητα αυτή τους δίνει η ανατομία του αναπνευστικού συστήματος τους και συγκεκριμένα η Σύριγγα, το όργανο που παράγει τη μελωδία όταν περνάει από μέσα της ο εκπνεόμενος αέρας.

Η ικανότητά τους αυτή έκανε τους ανθρώπους να χαρακτηρίζουν τα περισσότερα στρουθιόμορα ως ωδικά πουλιά, αλλά και να τα αιχμαλωτίζουν διατηρώντας τα στα κλουβιά ως πουλιά συντροφιάς για να απολαμβάνουν το τραγούδι τους.

Την ικανότητα να παράγουν μελώδικους ήχους διαθέτουν κυρίως τα αρσενικά πουλιά, τα οποία χρησιμοποιούν το τραγούδι τους προκειμένου να προσεγγίσουν και να κατακτήσουν τα θηλυκά πουλιά, όταν πλησιάζει η περίοδος της αναπαραγωγής.

Παρόλα αυτά, δεν έχουν όλα τα στρουθιόρφα πουλιά την ικανότητα να κελαηδούν και μπορούμε να το συμπεράνουμε εάν σκεφτούμε ότι σε αυτήν την ομάδα ανήκει και το Κοράκι αλλά και αρκετά ακόμη πουλιά που δεν φημίζονται για το εύηχο τραγούδι τους.

Από την άλλη, στην ίδια κατηγορία ανήκουν και ορισμένα πουλιά που μπορεί να μην παράγουν μελωδικούς ήχους, αλλά διαθέτουν μια επίσης ιδιαίτερη και αξιοθαύμαστη ικανότητα, να αναπαράγουν με ακρίβεια ήχους από το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της ανθρώπινης ομιλίας. Ένα παράδειγμα τέτοιου στρουθιόμορφου πουλιού, είναι η Μάινα.

Αναπαραγωγή​

Τα στρουθιόμορφα πουλιά επιλέγουν το ταίρι τους, καθώς επίσης και μια τοποθεσία που μπορεί να τους επιτρέπει να δραστηριοποιούνται ανενόχλητα κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής. Τα αρσενικά πουλιά προσεγγίζουν τα θηλυκά μέσω του τραγουδιού τους, του έντονου χρωματισμού τους ή του σωματικού όγκου τους, δίνοντας στο ταίρι τους μια αίσθηση επάρκειας στα καθήκοντά της αναπαραγωγής και της ανατροφής των νεοσσών.

Το σημείο που θα επιλέξουν να κάνουν τη φωλιά τους εξαρτάται από το είδος. Κάποια είδη προτιμούν τα κλαδιά των δέντρων, ενώ κάποια άλλα τις εσοχές δέντρων ή βράχων, καθώς επίσης και το έδαφος.

Ονοματολογία και συστηματική ταξινόμηση​

Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Πουλιά (Αves)
Τάξη: Στρουθιόμορφα (Passeriformes)

Υποτάξεις​

  1. Τα ωδικά πουλιά (Passeri)
  2. Τα εξωτικά πουλιά (Tyranni)
  3. Οι Ακανθισίττες (Acanthisitti)
Τα ονόματα "Στρούθιο" και "Στρουθιόμορφο" προέρχονται από το Passer Domesticus (επιστημονική ονομασία του σπουργίτιου).

Οικογένειες στρουθιόμορφων​

  1. Κορακίδες (Corvidae)
  2. Σπιζίδες - Σπίζες (Fringillidae)
  3. Στουρνίδες (Sturnidae)
  4. Χελιδονίδες (Hirundinidae)
  5. Ψιττακίδες (Psittacidae)

Άλλες τάξεις πτηνών​

Γλαυκόμορφα (Strigiformes)
Ψιττακόμορφα (Psittaciformes)
 
Back
Top