Σε αυτό το κεφάλαιο του οδηγού μας για τις κότες, θα ασχοληθούμε με το κοτέτσι αλλά και την αναπαραγωγή της κότας για την παραγωγή νέων κοτόπουλων για την εκτροφή μας.
Αρχικά πρέπει να κατασκευάσει τον χώρο διαμονής τους το οποίο λέγεται ορνιθώνας ή κοτέτσι και θα πρέπει να είναι άνετο, ασφαλές, ευήλιο και ευάερο. Το κοτέτσι μπορεί να μοιάζει με ένα μικρό σπιτάκι και να είναι ελαφρώς υπερυψωμένο.
Σαφώς και υπάρχουν στην αγορά έτοιμα κοτέτσια, τα οποία όμως μπορεί να κοστίζουν λίγο ακριβά, αλλά αν διαθέτει κανείς γνώσεις και εργαλεία μπορεί να κατασκευάσει και μόνος του μια "βίλα" για τις κοτούλες του.
Το κοτέτσι μπορεί να είναι ξύλινο, μεταλλικό ή χτιστό ή ακόμα και να συνδυάζει και τα 3 αυτά στοιχεία. Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να είναι από πλαστικό, γιατί το καλοκαίρι θα θερμαίνεται πολύ και τον χειμώνα θα είναι παγωμένο.
Κάθε ένα από τα υλικά μπορεί να έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αλλά με φροντίδα και προσοχή όλα ξεπερνιούνται.
Θα πρέπει να διαμορφώσετε κατά τέτοιο τρόπο τον εσωτερικό χώρο του κοτετσιού ώστε να έχει αρκετές πατήθρες υπερυψωμένες, να έχει χώρο για τις φωλιές οι οποίες μπορεί και αυτές να είναι ξύλινες ή μεταλλικές, του εμπορίου ή αυτοσχέδιες (πχ καφάσια με άχυρο) και να τοποθετήσει ταΐστρες και ποτίστρες ανάλογες του αριθμού των πτηνών.
Μια σκάλα για να ανεβοκατεβαίνουν οι κότες στις φωλιές, οι οποίες θα πρέπει να τοποθετηθούν σε ένα σκοτεινό και ήσυχο σημείο. Ο χώρος θα πρέπει να προβλέπει την ύπαρξη "αμμοδόχου" αφού αρέσκονται στα αμμόλουτρα για να προφυλάσσονται από τα ζωύφια αλλά και να δροσίζονται ιδιαίτερα τις ζεστές καλοκαιρινές ημέρες.
Χρήσιμο θα ήταν στον χώρο που θα στεγαστεί το κοτέτσι να υπάρχει και ένα στέγαστρο για να προφυλάσσονται από τυχών εναέριες επιθέσεις. Επίσης αν υπάρχει η δυνατότητα να περιφραχτεί ένα μεγάλο μέρος του κήπου που να φυτευτεί με τριφύλλι για να βοσκάνε οι κότες.
Τελευταία εκτός από τα σταθερά κοτέτσια, έξυπνοι εκτροφείς έχουν κατασκευάσει κινητά κοτέτσια με ρόδες και μεταφέρουν το σπιτάκι σε άλλο σημείο του κτήματος κάθε φορά.
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει ο εκτροφέας ότι η θερμοκρασία περιβάλλοντος του κοτετσιού επηρεάζει την ωοτοκία, την κατανάλωση ζωοτροφής και την υγεία των πτηνών.
Όσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία, τόσο μικραίνει η αναλογία της ωοτοκίας και αυξάνεται η κατανάλωση τροφής. Η ιδανική θερμοκρασία που εξασφαλίζει την υψηλότερη ωοτοκία σε συνδυασμό με μια χαμηλή κατανάλωση τροφής κυμαίνεται από 13 έως 20 βαθμούς Κελσίου. άρα, είναι επιβεβλημένη η ύπαρξη ενός θερμόμετρου στον χώρο.
Η υγρασία στον χώρο θα πρέπει να ελέγχεται επίσης από ένα υγρασιόμετρο καθώς αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την καλή υγεία των πτηνών αλλά και για την αυξημένη ωοτοκία.
Οι κότες αρέσκονται να γεννάνε σε συγκεκριμένες φωλιές και μάλιστα αν υπάρχει μέσα ήδη ένα αυγό τις προκαλεί να γεννήσουν ευκολότερα. Το αυγό αυτό ονομάζεται "φώλι" και μπορεί να είναι αληθινό ή ακόμα και ξύλινο.
Μερικές φορές στριμώχνονται και δυο δύο στην φωλιά προκειμένου να γεννήσουν εκεί που θέλουν. Η γέννηση των αυγών γίνεται πάντα πρωινές ώρες και αφού η κάθε κότα γεννήσει το αυγό της κακαρίζει δυνατά για λίγα λεπτά για να το "δηλώσει".
Υπάρχουν περιπτώσεις που μερικές κότες γεννάνε εκτός φωλιάς και εκτός της περιοχής τους το αυγό τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις αφού ο εκτροφέας διαπιστώσει ότι η κότα έχει αυγό να γεννήσει, δεν θα πρέπει να τους ανοίγει να βγουν εκτός κοτετσιού μέχρι να γεννήσει.
Τα υγιή πουλιά διακρίνονται από το λαμπερό και στιλπνό φτέρωμα, το μεγάλο καθαρό κόκκινο καλοστημένο λειρί, τα φωτεινά μαύρα μάτια, το έντονο βλέμμα, το δυνατό λαιμό, το σφιχτό κορμί, το όμορφο παρουσιαστικό, το ζωηρό περπάτημα.
Ιδανική αναλογία αρσενικών / θηλυκών για το κοτέτσι είναι 5-6 θηλυκά για κάθε αρσενικό. Βέβαια η παρουσία αρκετών αρσενικών πυροδοτεί συχνές διαμάχες μεταξύ τους, αλλά και η πλήρη απουσία τους κάνει τα θηλυκά να αναζητούν αλλού την παρουσία του αρσενικού.
Ο κόκορας είναι απαραίτητος αν επιθυμεί κανείς να έχει γονιμοποιημένα αυγά για να τα κλωσήσει η κλώσα και να ανανεώνει το κοπάδι του.
Ένας καλός κόκορας μπορεί να ζευγαρώσει μέχρι και 12 φορές την ημέρα. Μόλις εντοπίσει την υποψήφια θηλυκιά, αρχίζει το φλερτ και την γυροφέρνει κυκλώνοντάς την επιδεικνύοντας τις χορευτικές του δεξιότητες.
Αν η κότα δεν ενδιαφερθεί θα φύγει, αλλά αν θέλει να ζευγαρώσει ο κόκορας, θα την γραπώσει σαν δεινός κυνηγός από τα πούπουλα του κεφαλιού, θα την καθηλώσει και θα σκαρφαλώσει στην πλάτη της.
Τα πόδια του κόκορα στερεώνονται στην φτερούγες της. Η κότα λυγίζει από το βάρος του και ανασηκώνονται τα πούπουλα της ουράς. Σε εκείνη την φάση ο κόκορας θα εναποθέσει το σπέρμα του μέσα της. Με το τέλος του βατέματος και τα δύο πουλιά τινάζουν το φτέρωμά τους και ο κόκορας χορεύει τον χορό της νίκης του. Η όλη τελετουργία δεν κρατάει παρά μερικά δευτερόλεπτα.
Μπορούν να προληφθούν τυχών τραυματισμοί στη ράχη της κότας από τη διαδικασία του ζευγαρώματος, με το κόψιμο των νυχιών του πετεινού. Ιδανικό μήκος νυχιών θεωρούνται τα 1.5 εκατοστά.
Τα παλιά χρόνια για να πετύχει καλύτερα η γονιμοποίηση των αυγών, ειδικά την άνοιξη που άρχιζε το κλώσημα και ήθελαν γονιμοποιημένα αυγά, οι εκτροφείς φρόντιζαν να καθαρίσουν την κότα από τα πολλά φτερά γύρω από την ουρά σε ποικιλίες με πολύ φουσκωτό φτέρωμα είτε μαδώντας κάποια πούπουλα, είτε κόβοντας τα για να είναι καθαρή η γεννητική περιοχή (κάτι ανάλογο που συμβαίνει και με τα καναρίνια.
Είναι γεγονός πως τα κοτόπουλα που έχουν προκύψει από εκκολαπτική μηχανή δεν έχουν αυξημένο το ένστικτο του κλωσίματος. Και αν κάποια στιγμή συμβεί να καθίσει μια κλώσα, μπορεί να αφήσει τη διαδικασία στην μέση.
Κανείς δεν μπορεί να επιβάλει στην κότα να κλωσήσει. Αυτό είναι κάτι που το ένστικτό της θα την ωθήσει να κάνει. Η περίοδος του κλωσίματος αρχίζει φυσιολογικά τον Απρίλιο όταν επικρατούν οι ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας. Η κότα μπορεί να αποφασίσει να κλωσήσει αν δει μια φωλιά γεμάτη με αυγά.
Ο εκτροφέας θα πρέπει να επιλέξει τα πιο μεγάλα, καθαρά και ομοιόμορφα αυγά και να τα τοποθετήσει σε μια φωλιά η οποία πρέπει να είναι στρωμένη με ένα πλούσιο υπόστρωμα αρκετά ζεστό. Χρειάζεται συνήθως έναν χώρο ήρεμο, απομονωμένο από την παρουσία άλλων πτηνών που μπορεί να την ενοχλήσουν στο ελάχιστο.
Η καλή κλώσα ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες κότες από το φουσκωμένο της φτέρωμα, από το "κλου κλου" που κάνει, από την υψηλή θερμοκρασία του σώματος της και γενικότερα από τη συμπεριφορά της. Είναι ήρεμη και κινείται στη φωλιά με προσοχή.
Η κλώσα είναι πολύ προστατευτική με τα αυγά που ζεσταίνει. Αν την ενοχλήσουμε θα γίνει ευέξαπτη και επιθετική. Φουσκώσει τα φτερά της και πιθανών να μας τσιμπήσει.
Σηκώνεται από τη φωλιά μόνο λίγες φορές την ημέρα ίσα για να φάει, να πιει νερό και να κουτσουλίσει. Για αυτό φροντίζουμε να τα έχουμε όλα κοντά της και να μην την ενοχλούμε.
Η κλώσα ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανασηκώνεται και γυρίζει τα αυγά προσεκτικά με τα πόδια της για να ζεσταθούν από όλες τις μεριές.
Αν διαπιστωθεί η ύπαρξη κάποιου σπασμένου ή λερωμένου αυγού καλό θα ήταν να απομακρυνθεί αμέσως για να μην γίνει αιτία να καταστραφούν και άλλα αυγά.
Από την στιγμή που θα ξεπροβάλλουν τα κοτοπουλάκια έχουν ανάγκη από περίθαλψη και ζεστασιά και για τον λόγο αυτό οι κότες τα ζεσταίνουν μέσα στο φτέρωμα τους για το πρώτο 24ωρο. Βγαίνοντας από το αυγό οι νεοσσοί είναι ανεξάρτητοι αλλά και πολύ ευαίσθητοι συνάμα.
Η κλώσα θα αναλάβει να τα καθοδηγήσει σχετικά με το φαγητό τους και θα τα προστατέψει από κάθε κίνδυνο.
Αν η κλώσα αποδειχτεί και καλή τροφός και έχει θέληση μπορεί να κλωσήσει για άλλη μια φορά αλλά όχι περισσότερες από δυο φορές τη χρονιά.
Οι κότες κλώσες έχουν την ικανότητα να κλωσήσουν και αυγά άλλων πουλιών όπως αυγά από πάπιες, ορτύκια, παγόνια, γαλοπούλες κτλ.
Το κοτέτσι ή ορνιθώνας
Αν κάποιος αποφασίσει να εκθρέψει κότες, θα πρέπει να προσέξει κάποια βασικά πράγματα τα οποία θα μελετήσουμε διεξοδικά. Δεν θα αναφερθούμε σε πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις αλλά σε μικρές οικογενειακές εκτροφές.Αρχικά πρέπει να κατασκευάσει τον χώρο διαμονής τους το οποίο λέγεται ορνιθώνας ή κοτέτσι και θα πρέπει να είναι άνετο, ασφαλές, ευήλιο και ευάερο. Το κοτέτσι μπορεί να μοιάζει με ένα μικρό σπιτάκι και να είναι ελαφρώς υπερυψωμένο.
Σαφώς και υπάρχουν στην αγορά έτοιμα κοτέτσια, τα οποία όμως μπορεί να κοστίζουν λίγο ακριβά, αλλά αν διαθέτει κανείς γνώσεις και εργαλεία μπορεί να κατασκευάσει και μόνος του μια "βίλα" για τις κοτούλες του.Το κοτέτσι μπορεί να είναι ξύλινο, μεταλλικό ή χτιστό ή ακόμα και να συνδυάζει και τα 3 αυτά στοιχεία. Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να είναι από πλαστικό, γιατί το καλοκαίρι θα θερμαίνεται πολύ και τον χειμώνα θα είναι παγωμένο.
Κάθε ένα από τα υλικά μπορεί να έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αλλά με φροντίδα και προσοχή όλα ξεπερνιούνται.
Θα πρέπει να διαμορφώσετε κατά τέτοιο τρόπο τον εσωτερικό χώρο του κοτετσιού ώστε να έχει αρκετές πατήθρες υπερυψωμένες, να έχει χώρο για τις φωλιές οι οποίες μπορεί και αυτές να είναι ξύλινες ή μεταλλικές, του εμπορίου ή αυτοσχέδιες (πχ καφάσια με άχυρο) και να τοποθετήσει ταΐστρες και ποτίστρες ανάλογες του αριθμού των πτηνών.
Μια σκάλα για να ανεβοκατεβαίνουν οι κότες στις φωλιές, οι οποίες θα πρέπει να τοποθετηθούν σε ένα σκοτεινό και ήσυχο σημείο. Ο χώρος θα πρέπει να προβλέπει την ύπαρξη "αμμοδόχου" αφού αρέσκονται στα αμμόλουτρα για να προφυλάσσονται από τα ζωύφια αλλά και να δροσίζονται ιδιαίτερα τις ζεστές καλοκαιρινές ημέρες.
Χρήσιμο θα ήταν στον χώρο που θα στεγαστεί το κοτέτσι να υπάρχει και ένα στέγαστρο για να προφυλάσσονται από τυχών εναέριες επιθέσεις. Επίσης αν υπάρχει η δυνατότητα να περιφραχτεί ένα μεγάλο μέρος του κήπου που να φυτευτεί με τριφύλλι για να βοσκάνε οι κότες.
Τελευταία εκτός από τα σταθερά κοτέτσια, έξυπνοι εκτροφείς έχουν κατασκευάσει κινητά κοτέτσια με ρόδες και μεταφέρουν το σπιτάκι σε άλλο σημείο του κτήματος κάθε φορά.Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει ο εκτροφέας ότι η θερμοκρασία περιβάλλοντος του κοτετσιού επηρεάζει την ωοτοκία, την κατανάλωση ζωοτροφής και την υγεία των πτηνών.
Όσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία, τόσο μικραίνει η αναλογία της ωοτοκίας και αυξάνεται η κατανάλωση τροφής. Η ιδανική θερμοκρασία που εξασφαλίζει την υψηλότερη ωοτοκία σε συνδυασμό με μια χαμηλή κατανάλωση τροφής κυμαίνεται από 13 έως 20 βαθμούς Κελσίου. άρα, είναι επιβεβλημένη η ύπαρξη ενός θερμόμετρου στον χώρο.
Η υγρασία στον χώρο θα πρέπει να ελέγχεται επίσης από ένα υγρασιόμετρο καθώς αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την καλή υγεία των πτηνών αλλά και για την αυξημένη ωοτοκία.
Οι κότες αρέσκονται να γεννάνε σε συγκεκριμένες φωλιές και μάλιστα αν υπάρχει μέσα ήδη ένα αυγό τις προκαλεί να γεννήσουν ευκολότερα. Το αυγό αυτό ονομάζεται "φώλι" και μπορεί να είναι αληθινό ή ακόμα και ξύλινο.Μερικές φορές στριμώχνονται και δυο δύο στην φωλιά προκειμένου να γεννήσουν εκεί που θέλουν. Η γέννηση των αυγών γίνεται πάντα πρωινές ώρες και αφού η κάθε κότα γεννήσει το αυγό της κακαρίζει δυνατά για λίγα λεπτά για να το "δηλώσει".
Υπάρχουν περιπτώσεις που μερικές κότες γεννάνε εκτός φωλιάς και εκτός της περιοχής τους το αυγό τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις αφού ο εκτροφέας διαπιστώσει ότι η κότα έχει αυγό να γεννήσει, δεν θα πρέπει να τους ανοίγει να βγουν εκτός κοτετσιού μέχρι να γεννήσει.
Η αναπαραγωγή της κότας
Ο εκτροφέας θα πρέπει να επιλέξει τα πιο εύρωστα πτηνά για να έχει μια υγιή κοινότητα. Η επιλογή μπορεί να είναι ανάμεσα σε ντόπια (ελληνικά) πτηνά ή σε ράτσες εισαγωγής, ανάλογα αν επιθυμεί να έχει μεγάλη αυγοπαραγωγή ή κρεατοπαραγωγή.Τα υγιή πουλιά διακρίνονται από το λαμπερό και στιλπνό φτέρωμα, το μεγάλο καθαρό κόκκινο καλοστημένο λειρί, τα φωτεινά μαύρα μάτια, το έντονο βλέμμα, το δυνατό λαιμό, το σφιχτό κορμί, το όμορφο παρουσιαστικό, το ζωηρό περπάτημα.
Ιδανική αναλογία αρσενικών / θηλυκών για το κοτέτσι είναι 5-6 θηλυκά για κάθε αρσενικό. Βέβαια η παρουσία αρκετών αρσενικών πυροδοτεί συχνές διαμάχες μεταξύ τους, αλλά και η πλήρη απουσία τους κάνει τα θηλυκά να αναζητούν αλλού την παρουσία του αρσενικού.
Ο κόκορας είναι απαραίτητος αν επιθυμεί κανείς να έχει γονιμοποιημένα αυγά για να τα κλωσήσει η κλώσα και να ανανεώνει το κοπάδι του.
Ένας καλός κόκορας μπορεί να ζευγαρώσει μέχρι και 12 φορές την ημέρα. Μόλις εντοπίσει την υποψήφια θηλυκιά, αρχίζει το φλερτ και την γυροφέρνει κυκλώνοντάς την επιδεικνύοντας τις χορευτικές του δεξιότητες.
Αν η κότα δεν ενδιαφερθεί θα φύγει, αλλά αν θέλει να ζευγαρώσει ο κόκορας, θα την γραπώσει σαν δεινός κυνηγός από τα πούπουλα του κεφαλιού, θα την καθηλώσει και θα σκαρφαλώσει στην πλάτη της.
Τα πόδια του κόκορα στερεώνονται στην φτερούγες της. Η κότα λυγίζει από το βάρος του και ανασηκώνονται τα πούπουλα της ουράς. Σε εκείνη την φάση ο κόκορας θα εναποθέσει το σπέρμα του μέσα της. Με το τέλος του βατέματος και τα δύο πουλιά τινάζουν το φτέρωμά τους και ο κόκορας χορεύει τον χορό της νίκης του. Η όλη τελετουργία δεν κρατάει παρά μερικά δευτερόλεπτα.
Μπορούν να προληφθούν τυχών τραυματισμοί στη ράχη της κότας από τη διαδικασία του ζευγαρώματος, με το κόψιμο των νυχιών του πετεινού. Ιδανικό μήκος νυχιών θεωρούνται τα 1.5 εκατοστά.
Τα παλιά χρόνια για να πετύχει καλύτερα η γονιμοποίηση των αυγών, ειδικά την άνοιξη που άρχιζε το κλώσημα και ήθελαν γονιμοποιημένα αυγά, οι εκτροφείς φρόντιζαν να καθαρίσουν την κότα από τα πολλά φτερά γύρω από την ουρά σε ποικιλίες με πολύ φουσκωτό φτέρωμα είτε μαδώντας κάποια πούπουλα, είτε κόβοντας τα για να είναι καθαρή η γεννητική περιοχή (κάτι ανάλογο που συμβαίνει και με τα καναρίνια.
Η κότα κλώσα
Συχνά παρατηρείται το φαινόμενο να έχει κάποιος μεγάλο αριθμό ορνίθων και καμιά να μην καθίσει να κλωσήσει. Η να έχει πολύ μικρό αριθμό και να κάτσουν να κλωσήσουν 2 ή 3 ταυτόχρονα.Είναι γεγονός πως τα κοτόπουλα που έχουν προκύψει από εκκολαπτική μηχανή δεν έχουν αυξημένο το ένστικτο του κλωσίματος. Και αν κάποια στιγμή συμβεί να καθίσει μια κλώσα, μπορεί να αφήσει τη διαδικασία στην μέση.
Κανείς δεν μπορεί να επιβάλει στην κότα να κλωσήσει. Αυτό είναι κάτι που το ένστικτό της θα την ωθήσει να κάνει. Η περίοδος του κλωσίματος αρχίζει φυσιολογικά τον Απρίλιο όταν επικρατούν οι ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας. Η κότα μπορεί να αποφασίσει να κλωσήσει αν δει μια φωλιά γεμάτη με αυγά.
Ο εκτροφέας θα πρέπει να επιλέξει τα πιο μεγάλα, καθαρά και ομοιόμορφα αυγά και να τα τοποθετήσει σε μια φωλιά η οποία πρέπει να είναι στρωμένη με ένα πλούσιο υπόστρωμα αρκετά ζεστό. Χρειάζεται συνήθως έναν χώρο ήρεμο, απομονωμένο από την παρουσία άλλων πτηνών που μπορεί να την ενοχλήσουν στο ελάχιστο.
Η καλή κλώσα ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες κότες από το φουσκωμένο της φτέρωμα, από το "κλου κλου" που κάνει, από την υψηλή θερμοκρασία του σώματος της και γενικότερα από τη συμπεριφορά της. Είναι ήρεμη και κινείται στη φωλιά με προσοχή.
Η κλώσα είναι πολύ προστατευτική με τα αυγά που ζεσταίνει. Αν την ενοχλήσουμε θα γίνει ευέξαπτη και επιθετική. Φουσκώσει τα φτερά της και πιθανών να μας τσιμπήσει.
Σηκώνεται από τη φωλιά μόνο λίγες φορές την ημέρα ίσα για να φάει, να πιει νερό και να κουτσουλίσει. Για αυτό φροντίζουμε να τα έχουμε όλα κοντά της και να μην την ενοχλούμε.
Η κλώσα ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανασηκώνεται και γυρίζει τα αυγά προσεκτικά με τα πόδια της για να ζεσταθούν από όλες τις μεριές.
Αν διαπιστωθεί η ύπαρξη κάποιου σπασμένου ή λερωμένου αυγού καλό θα ήταν να απομακρυνθεί αμέσως για να μην γίνει αιτία να καταστραφούν και άλλα αυγά.
Πόσα αυγά μπορεί να κλωσήσει μια κότα
Αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Από την ράτσα της κότας, από την ηλικία της, από την εμπειρία της. Αν είναι μια νάνα κότα, μικρόσωμη δηλαδή, θα της βάλουμε λιγότερα από ότι σε μια μεγαλόσωμη με πλούσιο φτέρωμα. Ο χρυσός κανόνα είναι να βάλουμε τόσα αυγά όσα μπορεί να σκεπάσει ολοκληρωτικά με το φτέρωμά της.Τα κοτοπουλάκια
Σε πόσες μέρες εκκολάπτονται τα κοτοπουλάκια; Υπό την προϋπόθεση ότι τα αυγά είναι γονιμοποιημένα, μετά από 21 ημέρες κλωσίματος αρχίζουν και σκάνε τα αβγουλάκια και ξεπροβάλλουν οι νεοσσοί. Η κατάλληλη υγρασία που επικρατεί στο χώρο μπορεί να είναι πολύτιμο μέσο για την σωστό μαλάκωμα του κελύφους και το εύκολο σπάσιμό του από τον νεοσσό.Από την στιγμή που θα ξεπροβάλλουν τα κοτοπουλάκια έχουν ανάγκη από περίθαλψη και ζεστασιά και για τον λόγο αυτό οι κότες τα ζεσταίνουν μέσα στο φτέρωμα τους για το πρώτο 24ωρο. Βγαίνοντας από το αυγό οι νεοσσοί είναι ανεξάρτητοι αλλά και πολύ ευαίσθητοι συνάμα.
Η κλώσα θα αναλάβει να τα καθοδηγήσει σχετικά με το φαγητό τους και θα τα προστατέψει από κάθε κίνδυνο.
Αν η κλώσα αποδειχτεί και καλή τροφός και έχει θέληση μπορεί να κλωσήσει για άλλη μια φορά αλλά όχι περισσότερες από δυο φορές τη χρονιά.
Οι κότες κλώσες έχουν την ικανότητα να κλωσήσουν και αυγά άλλων πουλιών όπως αυγά από πάπιες, ορτύκια, παγόνια, γαλοπούλες κτλ.