Σε αυτό το άρθρο θα μελετήσουμε τα σχέδια στο φτέρωμα των περιστεριών που σχηματίζονται πάνω στο χρώμα βάσης του πτερώματος, καθώς και τον τρόπο που αυτά κληρονομούνται.
Γενικά, μπορούμε να τα κατατάξουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες σε ότι αφορά το φτέρωμα:
Τα περιστέρια της πρώτης κατηγορίας τα διακρίνουμε 4 υποκατηγορίες
Ο αρχέγονος τύπος πτερώματος που συναντάμε και στα άγρια πουλιά είναι οι μπάρες, τα υπόλοιπα δημιουργήθηκαν από επιλεκτικές διασταυρώσεις κατά την εκτροφή τους από τον άνθρωπο. Ακόμα, το σχέδιο χωρίς μπάρες είναι το σπανιότερο και το συναντάμε σε ελάχιστες εκτροφές.
Αυτά τα σχέδια ελέγχονται από ξεχωριστό γονίδιο που που υπάρχει σε 4 διαφορετικές εκδοχές (μια για κάθε τύπο φτερώματος). Από αυτές το T-Check είναι το επικρατέστερο, στην συνέχεια είναι το Check, μετά οι μπάρες και τέλος το καθαρά υπολειπόμενο, είναι το σχέδιο χωρίς μπάρες.
Όπως μας είναι γνωστό από την βιολογία και την δομή του DNA, για κάθε λειτουργία υπάρχουν δύο γονίδια (ένα από τον κάθε γονέα) από τα οποία το σχέδιο που θα επικρατήσει θα είναι σύμφωνο με τον παραπάνω κανόνα, δηλαδή σε σειρά από το επικρατέστερο προς το υπολειπόμενο είναι: T-Check > Check > Μπάρες > Χωρίς μπάρες.
Το σχέδιο που βλέπουμε στο πτέρωμα του πουλιού αποτελεί το φαινότυπο (δηλαδή αυτό που βλέπουμε), ενώ ο γονότυπος αποτελείται από όλα τα γονίδια που υπάρχουν, έστω και αν αυτά δεν εκφράζονται στον φαινότυπο.
Σύμφωνα με αυτά μπορούμε να παραστήσουμε και σχηματικά τις πιθανές διασταυρώσεις ώστε να διευκολύνουμε στην κατανόησή τους.
Πρόκειται για ένα γονίδιο που υπάρχει σε όλα τα περιστέρια, σε δύο μορφές (εξαπλωμένο και μη εξαπλωμένο). Στα πουλιά της πρώτης κατηγορίας (και αυτά που μελετάμε σε αυτή την παράγραφο) το χρώμα της βάσης δεν μένει μόνο στο σχέδιο αλλά εξαπλώνετε ομοιόμορφα σε όλο το φτέρωμα δημιουργώντας ένα μονόχρωμο πουλί χωρίς σχέδια ή και με μπερδεμένα εξαπλωμένα χρώματα σε περίπτωση που συνεπικρατούν δύο διαφορετικά χρώματα βάσης (π.χ. ασπρόμαυρα περιστέρια).
Τα πουλιά με μη εξαπλωμένο γονίδιο είναι αυτά τα οποία μελετήσαμε και παραπάνω, με τις κατηγορίες σχεδίων στο φτέρωμα τους.
Το χρώμα της βάσης στα περιστέρια ελέγχεται από ειδικό γονίδιο που βρίσκετε το φυλετικό χρωμόσωμα Ζ, πράγμα που σημαίνει ότι το χρώμα είναι φυλοσύνδετο. Όπως θα δούμε παρακάτω, σε αρκετές περιπτώσεις θα μας βοηθήσει να αναγνωρίσουμε το φύλο του πουλιού μόνο από το χρώμα του (με δεδομένο ότι γνωρίζουμε τον γονότυπο του).
Ξαναγυρίζοντας στα δυο φυλετικά χρωμοσώματα, θα μάθουμε πως στα περιστέρια ονομάζονται Ζ και W. Το αρσενικό περιστέρι έχει ΖΖ και το θηλυκό ΖW, και εφόσον ξέρουμε πως το γονίδιο του χρώματος ανήκει στο χρωμόσωμα Ζ εύκολα συμπεραίνουμε πως στο αρσενικό υπάρχουν δυο γονίδια από τα οποία το ένα θα κυριαρχεί (το επικρατές) και το άλλο δεν θα φαίνεται πως υπάρχει(υπολειπόμενο) ενώ στα θηλυκά θα υπάρχει μόνο ένα αυτό που θα βλέπουμε και στον φαινότυπο.
Τα χρώματα τώρα από το επικρατέστερο προς το υπολειπόμενο κατατάσσονται με της εξής σειρά: Κόκκινο > Μπλε > Καφέ.
Στον παρακάτω πίνακα μπορούμε να δούμε τις πιθανές διασταυρώσεις, σχετικά με το χρώμα στης βάσης μπορούν να συμβούν.
Δεν θα μπορούσαμε να κλείσουμε αυτό το άρθρο χωρίς να αναφερθούμε στην χαρακτηριστική ιδιότητα που έχουν τα γονίδια του χρώματος της βάσης, να είναι δηλαδή φυλοσύνδετα.
Όπως είπαμε και πιο πάνω, τα αρσενικά πουλιά έχουν δύο φυλετικά χρωμοσώματα ΖΖ (άρα και δυο γονίδια που καθορίζουν το χρώμα) ενώ τα θηλυκά έχουν μόνο ένα. Στηριζόμενοι πάνω σε αυτό και στο γεγονός ότι το κόκκινο χρώμα είναι επικρατέστερο από το μπλε και αυτό με την σειρά του επικρατεί στο καφέ, θα διαπιστώσουμε πως υπάρχουν συνδυασμοί χρώματος οι οποίοι για να συμβούν είναι υποχρεωτικό το πουλί να έχει συγκεκριμένο φύλο.
Με ένα απλό παράδειγμα θα καταλάβουμε καλύτερα αυτή την λογική και πιθανόν να μπορέσουμε να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα και για τα δικά μας πουλιά.
Άρα, εφόσον το καφέ είναι υπολειπόμενο, για να εκφραστεί και να έχουμε ένα καφέ πουλί, πρέπει το χρωμόσωμα με το καφέ γονίδιο να είναι μόνο του χωρίς άλλο ομόλογο χρωμόσωμα, οπότε αυτό το πουλί θα είναι θηλυκό.
Με αυτή την λογική ένα μπλε περιστέρι δεν μπορεί να είναι παρά αρσενικό, καθώς το μπλε του προερχόταν από το γονίδιο Ζ (το W δεν έχει γονίδιο για το χρώμα) της μητέρας. Έτσι είναι σίγουρο πως πήρε το Ζ από την μητέρα και ο πατέρας πάντα έχει ΖΖ. Οπότε υποχρεωτικά θα πάρει άλλο ένα Ζ από τον πατέρα. Επομένως το πουλί θα έχει φυλετικά χρωμοσώματα ΖΖ και θα είναι αρσενικό.
Τα κόκκινα περιστέρια από αυτό το ζευγάρωμα μπορεί να είναι και των δύο φύλων.
Τα ταχυδρομικά περιστέρια
Γίνονται πιστό ζευγάρι τα περιστέρια;
Τα πτερώματα στα περιστέρια
Τα περιστέρια είναι πουλιά με μεγάλη ποικιλία σε χρώματα και σχέδια στο πτέρωμα τους.Γενικά, μπορούμε να τα κατατάξουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες σε ότι αφορά το φτέρωμα:
- Τα περιστέρια που έχουν το χρώμα της βάσης και πάνω σε αυτό δημιουργούνται διάφορα σχέδια στο φτέρωμα πους (π.χ. τα μπλε περιστέρια).
- Η Τα εξάπλωση χρώματος στα μονόχρωμα περιστέρια (παράγοντας Spread).
- Τα περιστέρια που το χρώμα απλώνεται σε όλο το φτέρωμα και έχουμε ένα μονόχρωμο περιστέρι χωρίς σχέδια.
Τα περιστέρια της πρώτης κατηγορίας τα διακρίνουμε 4 υποκατηγορίες
1. Με μπάρες
2. Χωρίς μπάρες
3. Τύπου Check
4 Τύπου T-check
Ο αρχέγονος τύπος πτερώματος που συναντάμε και στα άγρια πουλιά είναι οι μπάρες, τα υπόλοιπα δημιουργήθηκαν από επιλεκτικές διασταυρώσεις κατά την εκτροφή τους από τον άνθρωπο. Ακόμα, το σχέδιο χωρίς μπάρες είναι το σπανιότερο και το συναντάμε σε ελάχιστες εκτροφές.
Αυτά τα σχέδια ελέγχονται από ξεχωριστό γονίδιο που που υπάρχει σε 4 διαφορετικές εκδοχές (μια για κάθε τύπο φτερώματος). Από αυτές το T-Check είναι το επικρατέστερο, στην συνέχεια είναι το Check, μετά οι μπάρες και τέλος το καθαρά υπολειπόμενο, είναι το σχέδιο χωρίς μπάρες.
Όπως μας είναι γνωστό από την βιολογία και την δομή του DNA, για κάθε λειτουργία υπάρχουν δύο γονίδια (ένα από τον κάθε γονέα) από τα οποία το σχέδιο που θα επικρατήσει θα είναι σύμφωνο με τον παραπάνω κανόνα, δηλαδή σε σειρά από το επικρατέστερο προς το υπολειπόμενο είναι: T-Check > Check > Μπάρες > Χωρίς μπάρες.
Το σχέδιο που βλέπουμε στο πτέρωμα του πουλιού αποτελεί το φαινότυπο (δηλαδή αυτό που βλέπουμε), ενώ ο γονότυπος αποτελείται από όλα τα γονίδια που υπάρχουν, έστω και αν αυτά δεν εκφράζονται στον φαινότυπο.
Σύμφωνα με αυτά μπορούμε να παραστήσουμε και σχηματικά τις πιθανές διασταυρώσεις ώστε να διευκολύνουμε στην κατανόησή τους.
Τα μονόχρωμα περιστέρια
Εκτός από τα περιστέρια στα οποία το χρώμα βάσης σχηματίζει σχέδια στο πτέρωμα τους, υπάρχουν και τα μονόχρωμα περιστέρια που ξεφεύγουν από αυτόν τον κανόνα. Το χαρακτηριστικό αυτό οφείλει την ύπαρξή του στο "γονίδιο εξάπλωσης" (παράγοντας Spread) της χρωστικής.Πρόκειται για ένα γονίδιο που υπάρχει σε όλα τα περιστέρια, σε δύο μορφές (εξαπλωμένο και μη εξαπλωμένο). Στα πουλιά της πρώτης κατηγορίας (και αυτά που μελετάμε σε αυτή την παράγραφο) το χρώμα της βάσης δεν μένει μόνο στο σχέδιο αλλά εξαπλώνετε ομοιόμορφα σε όλο το φτέρωμα δημιουργώντας ένα μονόχρωμο πουλί χωρίς σχέδια ή και με μπερδεμένα εξαπλωμένα χρώματα σε περίπτωση που συνεπικρατούν δύο διαφορετικά χρώματα βάσης (π.χ. ασπρόμαυρα περιστέρια).
Τα πουλιά με μη εξαπλωμένο γονίδιο είναι αυτά τα οποία μελετήσαμε και παραπάνω, με τις κατηγορίες σχεδίων στο φτέρωμα τους.
Το χρώμα των περιστεριών
Τώρα όσον αφορά το χρώμα της βάσης στα περιστέρια με σχέδια στα φτερά τους, προέρχεται από τη χρωστική ουσία που ονομάζεται μελανίνη. Στα περιστέρια υπάρχουν 3 είδη μελανίνης, από τα οποία προκύπτουν και οι τρεις κατηγορίες χρώματος:1. Μπλε
2. Καφέ
3. Κόκκινο
Το χρώμα της βάσης στα περιστέρια ελέγχεται από ειδικό γονίδιο που βρίσκετε το φυλετικό χρωμόσωμα Ζ, πράγμα που σημαίνει ότι το χρώμα είναι φυλοσύνδετο. Όπως θα δούμε παρακάτω, σε αρκετές περιπτώσεις θα μας βοηθήσει να αναγνωρίσουμε το φύλο του πουλιού μόνο από το χρώμα του (με δεδομένο ότι γνωρίζουμε τον γονότυπο του).
Ξαναγυρίζοντας στα δυο φυλετικά χρωμοσώματα, θα μάθουμε πως στα περιστέρια ονομάζονται Ζ και W. Το αρσενικό περιστέρι έχει ΖΖ και το θηλυκό ΖW, και εφόσον ξέρουμε πως το γονίδιο του χρώματος ανήκει στο χρωμόσωμα Ζ εύκολα συμπεραίνουμε πως στο αρσενικό υπάρχουν δυο γονίδια από τα οποία το ένα θα κυριαρχεί (το επικρατές) και το άλλο δεν θα φαίνεται πως υπάρχει(υπολειπόμενο) ενώ στα θηλυκά θα υπάρχει μόνο ένα αυτό που θα βλέπουμε και στον φαινότυπο.
Τα χρώματα τώρα από το επικρατέστερο προς το υπολειπόμενο κατατάσσονται με της εξής σειρά: Κόκκινο > Μπλε > Καφέ.
Στον παρακάτω πίνακα μπορούμε να δούμε τις πιθανές διασταυρώσεις, σχετικά με το χρώμα στης βάσης μπορούν να συμβούν.
Δεν θα μπορούσαμε να κλείσουμε αυτό το άρθρο χωρίς να αναφερθούμε στην χαρακτηριστική ιδιότητα που έχουν τα γονίδια του χρώματος της βάσης, να είναι δηλαδή φυλοσύνδετα.
Όπως είπαμε και πιο πάνω, τα αρσενικά πουλιά έχουν δύο φυλετικά χρωμοσώματα ΖΖ (άρα και δυο γονίδια που καθορίζουν το χρώμα) ενώ τα θηλυκά έχουν μόνο ένα. Στηριζόμενοι πάνω σε αυτό και στο γεγονός ότι το κόκκινο χρώμα είναι επικρατέστερο από το μπλε και αυτό με την σειρά του επικρατεί στο καφέ, θα διαπιστώσουμε πως υπάρχουν συνδυασμοί χρώματος οι οποίοι για να συμβούν είναι υποχρεωτικό το πουλί να έχει συγκεκριμένο φύλο.
Με ένα απλό παράδειγμα θα καταλάβουμε καλύτερα αυτή την λογική και πιθανόν να μπορέσουμε να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα και για τα δικά μας πουλιά.
Παράδειγμα
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα αρσενικό κόκκινο περιστέρι με γονότυπο "κόκκινο - καφέ" και ένα θηλυκό μπλε περιστέρι, τα οποία και ζευγαρώνουν. Από αυτό το ζευγάρωμα μπορούμε να έχουμε πουλιά όλων των χρωματισμών και όπως πάντα το ένα γονίδιο προέρχεται από τον πατέρα και το άλλο από την μητέρα.Άρα, εφόσον το καφέ είναι υπολειπόμενο, για να εκφραστεί και να έχουμε ένα καφέ πουλί, πρέπει το χρωμόσωμα με το καφέ γονίδιο να είναι μόνο του χωρίς άλλο ομόλογο χρωμόσωμα, οπότε αυτό το πουλί θα είναι θηλυκό.
Με αυτή την λογική ένα μπλε περιστέρι δεν μπορεί να είναι παρά αρσενικό, καθώς το μπλε του προερχόταν από το γονίδιο Ζ (το W δεν έχει γονίδιο για το χρώμα) της μητέρας. Έτσι είναι σίγουρο πως πήρε το Ζ από την μητέρα και ο πατέρας πάντα έχει ΖΖ. Οπότε υποχρεωτικά θα πάρει άλλο ένα Ζ από τον πατέρα. Επομένως το πουλί θα έχει φυλετικά χρωμοσώματα ΖΖ και θα είναι αρσενικό.
Τα κόκκινα περιστέρια από αυτό το ζευγάρωμα μπορεί να είναι και των δύο φύλων.
Σχετικό περιεχόμενο
Περιστέρι - ColumbaΤα ταχυδρομικά περιστέρια
Γίνονται πιστό ζευγάρι τα περιστέρια;
