Τα ψαρόνια είναι από τα πιο κοινά και πολυπληθέστερα πουλιά της χώρας μας. Στην Κύπρο, το ψαρόνι είναι γνωστό με το όνομα Λαζούρι ενώ στην Ελλάδα είναι γνωστό ως Μαυροπούλι, Χειμώνι, Στούρνος, Καραβέλι, Τσιρόνι.
Γενικά, όλα τα Ψαρόνια είναι μεσαίου μεγέθους πουλιά με κοντά πόδια, κοντή ουρά και δυνατό μυτερό ράμφος. Το μήκος τους δεν ξεπερνάει τα 22 εκατοστά, το άνοιγμα των φτερών τους αγγίζει τα 40 εκατοστά, ενώ το βάρος τους μπορεί να φτάσει και τα 100 γραμμάρια.
Τα ενήλικα αρσενικά Ψαρόνια έχουν μαυριδερό φτέρωμα με μεταλλική πράσινη και βιολετιά όψη. Οι κηλίδες γίνονται πιο διακριτικές και το ράμφος κιτρινίζει την Άνοιξη, που αρχίζει η αναπαραγωγική περίοδος. Τα δε πόδια γίνονται ροδοκόκκινα.
Τα δυο φύλα παρουσιάζουν πολύ μικρές αποκλίσεις στον χρωματισμό του ράμφους, καθώς το αρσενικό παρουσιάζει μια μπλε-γκρι απόχρωση στη βάση του κάτω ράμφους, ενώ τα θηλυκά έχουν την κάτω βάση του ράμφους κιτρινόλευκη.
Τα ανήλικα πουλιά έχουν μουντό καφετί φτέρωμα σε όλο το σώμα με υπόλευκο λαιμό και σκούρο ράμφος. Τα νεαρά πουλιά εμφανίζουν λευκοκίτρινες κηλίδες στο φτέρωμα του σώματός τους προς το τέλος του Σεπτέμβρη, ενώ διατηρούν το καφετί χρώμα στο κεφάλι. Τον πρώτο χειμώνα οι κηλίδες απλώνονται και στο κεφάλι.
Αντίθετα από τον κότσυφα δεν είναι μοναχικό πουλί, αλλά τόσο κοινωνικό που συναντάται πάντα σε μεγάλα σμήνη που παρουσιάζουν πολύ συχνά εντυπωσιακούς εναέριους σχηματισμούς. Είναι θαρραλέο πουλί και μοιάζει να μην ενοχλείται από τη ανθρώπινη παρουσία.
Έχει αναφερθεί ότι στη αιχμαλωσία έχουν αναπτύξει τη ικανότητα να μιμούνται την ανθρώπινη φωνή όπως και οι παπαγάλοι.
Κελαηδά συνήθως καθισμένο σε δέντρο κουνώντας ταυτόχρονα με χαρακτηριστικό τρόπο τις φτερούγες του.
Συναντώνται ευρύτατα στη Μακεδονία, τη Θεσσαλία, αλλά και την Πελοπόννησο. Προτιμούν τις αγροτικές περιοχές με λιβάδια, τα χωριά, αλλά και τα προάστια, που διαθέτουν πάρκα, οπωρώνες, ελαιώνες. Δεν διστάζουν όμως τα εμφανίζονται και σε δασικές εκτάσεις, σε έλη, σε παράκτιες περιοχές με αμμώδεις εκτάσεις, σε όχθες ποταμών και λιμνών καθώς και σε ερήμους ή και σε σκουπιδότοπους.
Τη φωλιά κατασκευάζει είτε το αρσενικό, είτε από κοινού, σε κοιλότητες δέντρων, κτιρίων χρησιμοποιώντας κλαδάκια, ξερά χόρτα, φύλλα και φτερά. Η εκκόλαψη κρατάει περίπου 13 ημέρες και οι νεοσσοί αφού φροντιστούν και από τους δύο γονείς, ξεπεταρίζουν από την φωλιά σε 22-23 ημέρες, δημιουργώντας γρήγορα το δικό τους σμήνος.
Φυσικοί τους εχθροί είναι τα διάφορα αρπακτικά πουλιά όπως γεράκια, οι νυφίτσες, οι αλεπούδες κτλ.
Το προσδόκιμο ζωής τους αγγίζει τα 15 χρόνια περίπου.
Ελληνική ονομασία: Ψαρόνι, Στούρνος ο κοινός
Αγγλική ονομασία: Common starling, European starling
Τάξη: Στρουθιόμορφα (Passeriformes)
Οικογένεια: Στουρνίδες (Sturnidae)
Γένος: Στούρνος (sturnus)
Είδος: S. vulgaris
Υποείδη
Άλλα είδη της οικογένειας των στουρνίδων
Αγιοπούλι (Pastor roseus)
Μάινα - Hill Myna (Gracula religiosa)
Το Ψαρόνι, ο Στούρνος ο κοινός
Περιγραφή
Το ψαρόνι είναι ένα πουλί που συχνά συγχέεται εμφανισιακά με τον Κότσυφα λόγω του μαυριδερού χρώματος και της κιτρινωπής του μύτης. Όμως, με προσεχτική παρατήρηση μπορούν να διακριθούν κάποιες χαρακτηριστικές διαφορές.Γενικά, όλα τα Ψαρόνια είναι μεσαίου μεγέθους πουλιά με κοντά πόδια, κοντή ουρά και δυνατό μυτερό ράμφος. Το μήκος τους δεν ξεπερνάει τα 22 εκατοστά, το άνοιγμα των φτερών τους αγγίζει τα 40 εκατοστά, ενώ το βάρος τους μπορεί να φτάσει και τα 100 γραμμάρια.
Τα ενήλικα αρσενικά Ψαρόνια έχουν μαυριδερό φτέρωμα με μεταλλική πράσινη και βιολετιά όψη. Οι κηλίδες γίνονται πιο διακριτικές και το ράμφος κιτρινίζει την Άνοιξη, που αρχίζει η αναπαραγωγική περίοδος. Τα δε πόδια γίνονται ροδοκόκκινα.
Τα δυο φύλα παρουσιάζουν πολύ μικρές αποκλίσεις στον χρωματισμό του ράμφους, καθώς το αρσενικό παρουσιάζει μια μπλε-γκρι απόχρωση στη βάση του κάτω ράμφους, ενώ τα θηλυκά έχουν την κάτω βάση του ράμφους κιτρινόλευκη.
Τα ανήλικα πουλιά έχουν μουντό καφετί φτέρωμα σε όλο το σώμα με υπόλευκο λαιμό και σκούρο ράμφος. Τα νεαρά πουλιά εμφανίζουν λευκοκίτρινες κηλίδες στο φτέρωμα του σώματός τους προς το τέλος του Σεπτέμβρη, ενώ διατηρούν το καφετί χρώμα στο κεφάλι. Τον πρώτο χειμώνα οι κηλίδες απλώνονται και στο κεφάλι.
Αντίθετα από τον κότσυφα δεν είναι μοναχικό πουλί, αλλά τόσο κοινωνικό που συναντάται πάντα σε μεγάλα σμήνη που παρουσιάζουν πολύ συχνά εντυπωσιακούς εναέριους σχηματισμούς. Είναι θαρραλέο πουλί και μοιάζει να μην ενοχλείται από τη ανθρώπινη παρουσία.
Συμπεριφορά
Θεωρείται από τα πιο έξυπνα είδη πουλιών μιας και εκτός από το ζωηρό και φλύαρο κελάηδήμά του με ποικιλία δυνατών, υψηλών και παρατεταμένων ήχων, παρουσιάζει την ικανότητα να μιμείται τα κελαηδήματα άλλων πουλιών όπως του σπουργίτη, της καρακάξας, και διάφορους ήχους όπως σειρήνας, αλλά και άλλων ζώων όπως γατών, σκύλων, κατσικιών κτλ.Έχει αναφερθεί ότι στη αιχμαλωσία έχουν αναπτύξει τη ικανότητα να μιμούνται την ανθρώπινη φωνή όπως και οι παπαγάλοι.
Κελαηδά συνήθως καθισμένο σε δέντρο κουνώντας ταυτόχρονα με χαρακτηριστικό τρόπο τις φτερούγες του.
Γεωγραφική κατανομή και βιότοποι
Είναι ενδημικό πουλί σε όλη την Ευρώπη και στην πατρίδα μας, αλλά ταυτόχρονα και αποδημητικό. Συναντάται εκτός από τη Ευρώπη, στην Ασία, την Σκανδιναβία, τα παράλια της Αφρικής αλλά και στην Αμερική. Έτσι κάποια σμήνη μεταναστεύουν προς τα νότια, ενώ η χώρα μας δέχεται κάποιους βόρειους επισκέπτες.Συναντώνται ευρύτατα στη Μακεδονία, τη Θεσσαλία, αλλά και την Πελοπόννησο. Προτιμούν τις αγροτικές περιοχές με λιβάδια, τα χωριά, αλλά και τα προάστια, που διαθέτουν πάρκα, οπωρώνες, ελαιώνες. Δεν διστάζουν όμως τα εμφανίζονται και σε δασικές εκτάσεις, σε έλη, σε παράκτιες περιοχές με αμμώδεις εκτάσεις, σε όχθες ποταμών και λιμνών καθώς και σε ερήμους ή και σε σκουπιδότοπους.
Διατροφή
Λόγω του ονόματός τους επικρατεί η εσφαλμένη αντίληψη ότι τρέφονται με ψάρια. Όμως τα ψαρόνια είναι παμφάγα πουλιά και διατρέφονται με ποικιλία σπόρων, καρπούς από τους οπωρώνες και φρούτα όπως μήλα, αχλάδια, μούρα, δαμάσκηνα, κεράσια, ελιές, αλλά και έντομα, σκουλήκια, αράχνες, ακρίδες, σαλιγκάρια κ. Α.Αναπαραγωγή
Τα ψαρόνια αναπαράγονται τους Ανοιξιάτικους μήνες, από Μάρτιο μέχρι Ιούνιο. Γεννούν από 2-3 φορές από 4-6 αυγά γαλαζωπού χρώματος με άσπρα στίγματα.Τη φωλιά κατασκευάζει είτε το αρσενικό, είτε από κοινού, σε κοιλότητες δέντρων, κτιρίων χρησιμοποιώντας κλαδάκια, ξερά χόρτα, φύλλα και φτερά. Η εκκόλαψη κρατάει περίπου 13 ημέρες και οι νεοσσοί αφού φροντιστούν και από τους δύο γονείς, ξεπεταρίζουν από την φωλιά σε 22-23 ημέρες, δημιουργώντας γρήγορα το δικό τους σμήνος.
Φυσικοί τους εχθροί είναι τα διάφορα αρπακτικά πουλιά όπως γεράκια, οι νυφίτσες, οι αλεπούδες κτλ.
Το προσδόκιμο ζωής τους αγγίζει τα 15 χρόνια περίπου.
Ονοματολογία και συστηματική ταξινόμηση
Διωνυμική ονομασία: Sturnus vulgarisΕλληνική ονομασία: Ψαρόνι, Στούρνος ο κοινός
Αγγλική ονομασία: Common starling, European starling
Τάξη: Στρουθιόμορφα (Passeriformes)
Οικογένεια: Στουρνίδες (Sturnidae)
Γένος: Στούρνος (sturnus)
Είδος: S. vulgaris
Υποείδη
- Sturnus vulgaris caucasicus (Δέλτα του Βόλγα, ανατολικός Καύκασος και γειτονικές περιοχές).
- Sturnus vulgaris faroensis (Νησιά Φερόες).
- Sturnus vulgaris granti (Αζόρες).
- Sturnus vulgaris humii (Κασμίρ, Νεπάλ).
- Sturnus vulgaris minor (Πακιστάν)
- Sturnus vulgaris nobilior (Αφγανιστάν, ΝΑ Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν, ανατολικό Ιράν).
- Sturnus vulgaris poltaratskyi (Ανατολικό Μπασκορτοστάν προς ανατολάς μέσω των Ουραλίων και της κεντρικής Σιβηρίας, προς τη λίμνη Μπαικάλη και τη δυτική Μογγολία).
- Sturnus vulgaris porphyronotus (Δυτική Κεντρική Ασία).
- Sturnus vulgaris purpurascens (Ανατολική Τουρκία ως την Τιφλίδα και τη λίμνη Σέβαν, τα οροπέδια των ανατολικών ακτών της Μαύρης Θάλασσας, που αντικατέστησαν πτηνά του γένους tauricus).
- Sturnus vulgaris tauricus (Κριμαία και ανατολικά του ποταμού Δνείπερου προς ανατολάς γύρω από τη Μαύρης Θάλασσα μέχρι την δυτική Μ. Ασία. Όχι στις ορεινές περιοχές όπου αντικαταστάθηκαν από ψαρόνια του γένους purpurascens).
- Sturnus vulgaris vulgaris (Στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης εκτός από τις βορειοδυτικές και νοτιοανατολικές περιοχές, Ισλανδία και Κανάρια Νησιά).
- Sturnus vulgaris zetlandicus (Νησιά Shetland)
Άλλα είδη της οικογένειας των στουρνίδων
Αγιοπούλι (Pastor roseus)
Μάινα - Hill Myna (Gracula religiosa)
