Βρήκα και μετάφρασα ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και νομίζω πλήρες άρθρο από ένα ιταλικό site. Ελπίζω να φανεί χρήσιμο σε όλους όσους αντιμετωπίζουμε συχνά πυκνά το πρόβλημα της ακαρίασης στα πόδια των φτερωτών μας φίλων
Δύο πιθανές αιτίες για ερεθισμένα πόδια με φολίδες ξηρές ή ανασηκωμένες, θα μπορούσαν να οφείλονται σε:
1) Εξωπαρασίτωση, και συγκεκριμένα ψώρα των ζώων (mange)
2) Yποσιτισμός, και ιδίως υποβιταμίνωση Α
Μεταξύ των χαρακτηριστικών της εξωπαρασίτωσης των καναρινιών έχουμε:
(1)
α) Δερματική ακαρίαση οφειλόμενη στην Dermanyssus gallinae, κοινώς ονομαζόμενη κόκκινη ψείρα, λόγω του χρώματός της μετά από γεύμα αίματος. Δεδομένου του εντοπισμού αυτού του ακάρεως στο κεφάλι και τα φτερά (όπου το ξύσιμο παράγει ελκώδεις πληγές), δεν θα ασχοληθούμε σε αυτή την περίσταση.
β) Η εξωπαρασίτωση οφειλόμενη στη Philopteris communis, κοινώς γνωστή ως γκρι ψείρα διότι δεν είναι αιμοφάγος: τρέφεται, στην πραγματικότητα από την απολέπιση των φτερών και προκαλεί κνησμό αλλά, όντας ορατή με το μάτι (τη βλέπει κανείς να κινέιται με μεγάλη ταχυτητα στο δέρμα) επίσης δε μπορούμε να ασχοληθούμε στο παρόν άρθρο
γ) Αυτό που ενδιαφέρει το παρόν άρθρο είναι η ψώρα των ζώων (mange), παρασιτική δερμάτωση που προκαλείται από το Cnemidocoptes pilae, άκαρι που εντοπίζεται στην κεράτινη στιβάδα του δέρματος και στο καναρίνι χτυπάει σχεδόν αποκλειστικά στα πόδια.
Η κλινική διάγνωση της ψώρας των ποδιών (ή ακαρίαση ποδιών ή κακώς ονομαζόμενη ψώρα) βασίζεται στην παρατήρηση της κρούστας, πολλές φορές αρκετά παχιάς, και επιβεβαιώνεται από το αποτέλεσμα μιας βαθιάς απόξεσης του δέρματος που επιτρέπει την παρατήρηση και τον προσδιορισμό του παρασίτου στο μικροσκόπιο σε χαμηλή μεγέθυνση. Στα ακάρεα του γένους Cnemidocoptes είναι ευαίσθητα το καναρίνι και άλλα σπινοειδή και μικρόσωμοι παπαγάλοι αλλά στο καναρίνι τα συμπτώματα είναι πολύ χαρακτηριστικά και οι πληγές τυπικές (προεξέχουσες αποφλοιώσεις που επηρεάζουν σχεδόν αποκλειστικά τα δάκτυλα και τα πόδια). Παρατίθεται στο τέλος μια εικόνα ποδιού που έχει μολυνθεί από ψώρα των ζώων (mange)
Από τον ταρσό και κάτω, στην πραγματικότητα, η διάδοση της κεράτινης στιβάδας είναι αυξημένη και έχει ως επακόλουθο τον σχηματισμό φολίδων και μια λευκής αλευρώδους ουσίας που προσκολλάται στο ορώδης υγρό που εκχέεται από τους ιστούς: έτσι σχηματίζονται κόμβοι που αυξάνονται σε όγκο και με το χρόνο λαμβάνουν ένα χρώμα σκουριάς. Τα ακάρεα έχουν κύκλο ζωής 3 εβδομάδων στο δέρμα του ξενιστή τους, διεισδύοντας στο κεράτινο επιθήλιο και προκαλώντας «σκάψιμο» της κεράτινης στιβάδας (εξ ου και η ενοχλητική φαγούρα και το ξύσιμο που προκαλεί ερεθισμό και τραυματισμούς). Η δράση αυτών των παρασίτων δημιουργεί έτσι, σιγά-σιγά, «τσαλακωμένες» γκρι κρούστες κυτταρικές στο εσωτερικό τους. Εάν παραμεληθεί η ψώρα (mange) επεκτείνεται στους ταρσούς προκαλώντας την ανόρθωση και την πάχυνση των φολίδων με το γέμισμα μιας κιτρινωπής- γκρι ουσίας και στη συνέχεια επεκτείνεται στους μηρούς, που παρουσιάζονται μαδημένοι, καλυπτόμενοι με κρούστα έως την περιοχή των φτερούγων και του πρωκτού. Αν δε θεραπευτεί, μπορεί να προκαλέσει παραμόρφωση των ποδιών, δυσκαμψία άρθρωσης, δυσκολία στο περπάτημα, καταστροφή των αισθητηρίων, υπορεξία, ανορεξία μέχρι το θάνατο.
Το φάρμακο επιλογής είναι η Ιβερμεκτίνη: Η θεραπεία περιλαμβάνει την παρεντερική έγχυση Ιβερμεκτίνης (200 μg / kg) ή τοπικές εφαρμογές. Οι κρούστες είναι πολύ παχιές και μπορούν να αμβλυνθούν με την εφαρμογή φυτικών ελαίων. Ωστόσο, μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τη σκόνη Carbaryl 5% αποτελεσματική έναντι όλων των εξωπαρασιτώσεων των πτηνών. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, ο σχολαστικός καθαρισμός και η απολύμανση των πατήθρων και μικρών εσοχών του κλουβιού είναι απαραίτητα λόγω της παρουσίας φολίδων που αποτελούν πηγές αυγών και / ή παρασίτων. Να συνδιάζεται με τη θεραπεία (Ιβερμεκτίνη παρεντερική ή εφαρμογές ακαρεοκτόνου αλοιφής ή κόνεως Carbaryl) και η χορήγηση ενός πολυβιταμινούχου ιδιαίτερα πλούσιου σε βιταμίνη Α. Η θεραπεία πρέπει να συνεχιστεί μέχρι την πλήρη επούλωση.
Παράγοντες που προδιαθέτουν για τη νόσο είναι κακές συνθήκες υγιεινής (ιδιαίτερα η έλλειψη καθαριότητας του πάτου του κλουβιού), η άσχημη διατροφή, οι μολυσματικές ασθένειες και ασθένειες του μεταβολισμού, γι’ αυτό η πρόληψη είναι ο καθαρισμός των κλωβών.
Στα καναρίνια το Cnemidocoptes pilae προκαλεί επίσης μια ιδιαίτερη μορφή εντοπισμένης ψώρας (mange), εκτός από τα κάτω άκρα, ακόμη και στη βάση του ράμφους, γύρω από τα μάτια και τα άνω βλέφαρα με τη δημιουργία λευκοκίτρινων κρουστών. Αυτό το είδος ψώρας στα καναρίνια ονομάζεται "Φολιδωτό πρόσωπο" και είναι εξαιρετικά μεταδοτική, ώστε τα πτηνά πρέπει να απομονώνονται άμεσα μέχρι την ολοκληρωτική τους θεραπεία.
(2)
Αδύναμα φτερά που συνδιάζονται με δέρμα υπερβολικά φολιδωτό δίχνουν πιθανές ελλείψεις βιταμινών (κυρίως Α αβιταμίνωση), μετάλλων, πρωτεϊνών και αμινοξέων. Τα πόδια των καναρινιών που υποσιτίζονται παρουσιάζουν υπερκερατωμένες φολίδες άναρχα σκορπισμένες, ενώ το δέρμα της πελματιαίας περιοχής μπορεί να φανεί λεπτό και πληγωμένο. Δύο από τα συμπτώματα της κακής διατροφής, εκτός της απώλειας βάρους, τη χρόνια ιγμορίτιδα, τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αναπνευστικού και πεπτικού σωλήνα, είναι στην πραγματικότητα και η υπερκεράτωση και το πλήγιασμα των ποδιών. Η υπερκεράτωση, χαρακτηριστικό των εγκλωβισμένων πτηνών, είναι η τάση των φολίδων των ποδιών να αυξάνουν σε όγκο και να πυκνώνουν σκληραίνοντας. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α είναι η πιο κοινή αιτία του υποσιτισμού σε πτηνά σε κλουβιών και συνδέεται στενά με την κατανάλωση μιας δίαιτας αποκλειστικά από ξηρούς σπόρους. Τα φαινόμενα ανεπάρκειας δεν εμφανίζονται ξαφνικά και έτσι είναι πιθανόν τα συμπτώματα να προκύπτουν μετά την αγορά του πουλιού. Όταν έχουμε ανεπάρκεια βιταμίνης Α παρατηρείται: υπερκεράτωση των κερατικών επιθηλίων και πλακώδης φολιδωτή μεταπλασία των μη κερατικών, όπως τα αναπνευστικά, νεφρικά και αδενικά επιθήλια.
Μια θεραπεία υποβιταμίνωσης Α συνίσταται στη χορήγηση υψηλής δόσης βιταμίνης Α (50000 IU / kg,) που θα επαναλαμβάνεται κάθε 5-7 ημέρες και άμεση διόρθωση της διατροφής που περιέχουν βιταμίνη Α σε ποσοστό 4000 IU / kg.
Κατά την περίοδο της πτερόροιας είναι σύνηθες οι εν λόγω φολίδες να μην φεύγουν και να παραμένουν στα πόδια, που καλύπτονται έτσι από τις νεοσχηματιζόμενες φολίδες, συμπιέζοντας έτσι με οδυνηρό τρόπο τον υποκείμενο ιστό. Τα άκρα που πάσχουν από υπερκεράτωση αλείφονται με μαλακτική αλοιφή για χρήση σε πτηνά, ή με χλιαρό ελαιόλαδο καθημερινά για κάποιες ημέρες οπότε αργότερα μπορείτε να προχωρήσετε, με τη βοήθεια από ένα τσιμπιδάκι, στην απομάκρυνση των παλαιών μαλακωμένων φολίδων, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή να μην βλάψετε τους υποκείμενους ιστούς. Μετά την αφαίρεση των φολίδων τα πόδια αλείφονται με μια ειδική κρέμα ή ελαιόλαδο.
Το άρθρο έχει γράψει η Laura, ειδικός multi-pet στην παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://www.frammentidinatura.com/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=97
Δύο πιθανές αιτίες για ερεθισμένα πόδια με φολίδες ξηρές ή ανασηκωμένες, θα μπορούσαν να οφείλονται σε:
1) Εξωπαρασίτωση, και συγκεκριμένα ψώρα των ζώων (mange)
2) Yποσιτισμός, και ιδίως υποβιταμίνωση Α
Μεταξύ των χαρακτηριστικών της εξωπαρασίτωσης των καναρινιών έχουμε:
(1)
α) Δερματική ακαρίαση οφειλόμενη στην Dermanyssus gallinae, κοινώς ονομαζόμενη κόκκινη ψείρα, λόγω του χρώματός της μετά από γεύμα αίματος. Δεδομένου του εντοπισμού αυτού του ακάρεως στο κεφάλι και τα φτερά (όπου το ξύσιμο παράγει ελκώδεις πληγές), δεν θα ασχοληθούμε σε αυτή την περίσταση.
β) Η εξωπαρασίτωση οφειλόμενη στη Philopteris communis, κοινώς γνωστή ως γκρι ψείρα διότι δεν είναι αιμοφάγος: τρέφεται, στην πραγματικότητα από την απολέπιση των φτερών και προκαλεί κνησμό αλλά, όντας ορατή με το μάτι (τη βλέπει κανείς να κινέιται με μεγάλη ταχυτητα στο δέρμα) επίσης δε μπορούμε να ασχοληθούμε στο παρόν άρθρο
γ) Αυτό που ενδιαφέρει το παρόν άρθρο είναι η ψώρα των ζώων (mange), παρασιτική δερμάτωση που προκαλείται από το Cnemidocoptes pilae, άκαρι που εντοπίζεται στην κεράτινη στιβάδα του δέρματος και στο καναρίνι χτυπάει σχεδόν αποκλειστικά στα πόδια.
Η κλινική διάγνωση της ψώρας των ποδιών (ή ακαρίαση ποδιών ή κακώς ονομαζόμενη ψώρα) βασίζεται στην παρατήρηση της κρούστας, πολλές φορές αρκετά παχιάς, και επιβεβαιώνεται από το αποτέλεσμα μιας βαθιάς απόξεσης του δέρματος που επιτρέπει την παρατήρηση και τον προσδιορισμό του παρασίτου στο μικροσκόπιο σε χαμηλή μεγέθυνση. Στα ακάρεα του γένους Cnemidocoptes είναι ευαίσθητα το καναρίνι και άλλα σπινοειδή και μικρόσωμοι παπαγάλοι αλλά στο καναρίνι τα συμπτώματα είναι πολύ χαρακτηριστικά και οι πληγές τυπικές (προεξέχουσες αποφλοιώσεις που επηρεάζουν σχεδόν αποκλειστικά τα δάκτυλα και τα πόδια). Παρατίθεται στο τέλος μια εικόνα ποδιού που έχει μολυνθεί από ψώρα των ζώων (mange)
Από τον ταρσό και κάτω, στην πραγματικότητα, η διάδοση της κεράτινης στιβάδας είναι αυξημένη και έχει ως επακόλουθο τον σχηματισμό φολίδων και μια λευκής αλευρώδους ουσίας που προσκολλάται στο ορώδης υγρό που εκχέεται από τους ιστούς: έτσι σχηματίζονται κόμβοι που αυξάνονται σε όγκο και με το χρόνο λαμβάνουν ένα χρώμα σκουριάς. Τα ακάρεα έχουν κύκλο ζωής 3 εβδομάδων στο δέρμα του ξενιστή τους, διεισδύοντας στο κεράτινο επιθήλιο και προκαλώντας «σκάψιμο» της κεράτινης στιβάδας (εξ ου και η ενοχλητική φαγούρα και το ξύσιμο που προκαλεί ερεθισμό και τραυματισμούς). Η δράση αυτών των παρασίτων δημιουργεί έτσι, σιγά-σιγά, «τσαλακωμένες» γκρι κρούστες κυτταρικές στο εσωτερικό τους. Εάν παραμεληθεί η ψώρα (mange) επεκτείνεται στους ταρσούς προκαλώντας την ανόρθωση και την πάχυνση των φολίδων με το γέμισμα μιας κιτρινωπής- γκρι ουσίας και στη συνέχεια επεκτείνεται στους μηρούς, που παρουσιάζονται μαδημένοι, καλυπτόμενοι με κρούστα έως την περιοχή των φτερούγων και του πρωκτού. Αν δε θεραπευτεί, μπορεί να προκαλέσει παραμόρφωση των ποδιών, δυσκαμψία άρθρωσης, δυσκολία στο περπάτημα, καταστροφή των αισθητηρίων, υπορεξία, ανορεξία μέχρι το θάνατο.
Το φάρμακο επιλογής είναι η Ιβερμεκτίνη: Η θεραπεία περιλαμβάνει την παρεντερική έγχυση Ιβερμεκτίνης (200 μg / kg) ή τοπικές εφαρμογές. Οι κρούστες είναι πολύ παχιές και μπορούν να αμβλυνθούν με την εφαρμογή φυτικών ελαίων. Ωστόσο, μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τη σκόνη Carbaryl 5% αποτελεσματική έναντι όλων των εξωπαρασιτώσεων των πτηνών. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, ο σχολαστικός καθαρισμός και η απολύμανση των πατήθρων και μικρών εσοχών του κλουβιού είναι απαραίτητα λόγω της παρουσίας φολίδων που αποτελούν πηγές αυγών και / ή παρασίτων. Να συνδιάζεται με τη θεραπεία (Ιβερμεκτίνη παρεντερική ή εφαρμογές ακαρεοκτόνου αλοιφής ή κόνεως Carbaryl) και η χορήγηση ενός πολυβιταμινούχου ιδιαίτερα πλούσιου σε βιταμίνη Α. Η θεραπεία πρέπει να συνεχιστεί μέχρι την πλήρη επούλωση.
Παράγοντες που προδιαθέτουν για τη νόσο είναι κακές συνθήκες υγιεινής (ιδιαίτερα η έλλειψη καθαριότητας του πάτου του κλουβιού), η άσχημη διατροφή, οι μολυσματικές ασθένειες και ασθένειες του μεταβολισμού, γι’ αυτό η πρόληψη είναι ο καθαρισμός των κλωβών.
Στα καναρίνια το Cnemidocoptes pilae προκαλεί επίσης μια ιδιαίτερη μορφή εντοπισμένης ψώρας (mange), εκτός από τα κάτω άκρα, ακόμη και στη βάση του ράμφους, γύρω από τα μάτια και τα άνω βλέφαρα με τη δημιουργία λευκοκίτρινων κρουστών. Αυτό το είδος ψώρας στα καναρίνια ονομάζεται "Φολιδωτό πρόσωπο" και είναι εξαιρετικά μεταδοτική, ώστε τα πτηνά πρέπει να απομονώνονται άμεσα μέχρι την ολοκληρωτική τους θεραπεία.
(2)
Αδύναμα φτερά που συνδιάζονται με δέρμα υπερβολικά φολιδωτό δίχνουν πιθανές ελλείψεις βιταμινών (κυρίως Α αβιταμίνωση), μετάλλων, πρωτεϊνών και αμινοξέων. Τα πόδια των καναρινιών που υποσιτίζονται παρουσιάζουν υπερκερατωμένες φολίδες άναρχα σκορπισμένες, ενώ το δέρμα της πελματιαίας περιοχής μπορεί να φανεί λεπτό και πληγωμένο. Δύο από τα συμπτώματα της κακής διατροφής, εκτός της απώλειας βάρους, τη χρόνια ιγμορίτιδα, τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αναπνευστικού και πεπτικού σωλήνα, είναι στην πραγματικότητα και η υπερκεράτωση και το πλήγιασμα των ποδιών. Η υπερκεράτωση, χαρακτηριστικό των εγκλωβισμένων πτηνών, είναι η τάση των φολίδων των ποδιών να αυξάνουν σε όγκο και να πυκνώνουν σκληραίνοντας. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α είναι η πιο κοινή αιτία του υποσιτισμού σε πτηνά σε κλουβιών και συνδέεται στενά με την κατανάλωση μιας δίαιτας αποκλειστικά από ξηρούς σπόρους. Τα φαινόμενα ανεπάρκειας δεν εμφανίζονται ξαφνικά και έτσι είναι πιθανόν τα συμπτώματα να προκύπτουν μετά την αγορά του πουλιού. Όταν έχουμε ανεπάρκεια βιταμίνης Α παρατηρείται: υπερκεράτωση των κερατικών επιθηλίων και πλακώδης φολιδωτή μεταπλασία των μη κερατικών, όπως τα αναπνευστικά, νεφρικά και αδενικά επιθήλια.
Μια θεραπεία υποβιταμίνωσης Α συνίσταται στη χορήγηση υψηλής δόσης βιταμίνης Α (50000 IU / kg,) που θα επαναλαμβάνεται κάθε 5-7 ημέρες και άμεση διόρθωση της διατροφής που περιέχουν βιταμίνη Α σε ποσοστό 4000 IU / kg.
Κατά την περίοδο της πτερόροιας είναι σύνηθες οι εν λόγω φολίδες να μην φεύγουν και να παραμένουν στα πόδια, που καλύπτονται έτσι από τις νεοσχηματιζόμενες φολίδες, συμπιέζοντας έτσι με οδυνηρό τρόπο τον υποκείμενο ιστό. Τα άκρα που πάσχουν από υπερκεράτωση αλείφονται με μαλακτική αλοιφή για χρήση σε πτηνά, ή με χλιαρό ελαιόλαδο καθημερινά για κάποιες ημέρες οπότε αργότερα μπορείτε να προχωρήσετε, με τη βοήθεια από ένα τσιμπιδάκι, στην απομάκρυνση των παλαιών μαλακωμένων φολίδων, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή να μην βλάψετε τους υποκείμενους ιστούς. Μετά την αφαίρεση των φολίδων τα πόδια αλείφονται με μια ειδική κρέμα ή ελαιόλαδο.
Το άρθρο έχει γράψει η Laura, ειδικός multi-pet στην παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://www.frammentidinatura.com/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=97