Η χρήση βοτάνων για φαρμακευτικούς ή θεραπευτικούς σκοπούς, είναι γνωστή από την αρχαιότητα απ' άκρη σ' άκρη της γης, ενώ βρίσκει πλέον ένθερμους θιασώτες και μέσα στους κόλπους της κοινότητας των εκτροφέων πουλιών.
Τα βότανα ως φάρμακα ή τονωτικά, αντιοξειδωτικά, έχουν πλέον την αποδοχή και την έγκριση πολλών επιστημόνων που έχουν ενδείξεις ή εργαστηριακές αποδείξεις, ότι βοηθάνε τον οργανισμό του πουλιού στην ανάρρωση, σε περίπτωση έντονου στρες και στην προφύλαξη από ασθένειες, ενώ παράλληλα προσφέρουν ενέργεια, βιταμίνες, μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία .
Είτε σε μορφή αφεψήματος, είτε σε χλωρή, είτε σε ξερή μορφή στην αυγοτροφή, πολλά κοινά και πολύ γνωστά μας βότανα, είναι ιδιαίτερα σημαντικά βοηθήματα για την υποστήριξη ή τη θεραπεία πολλών ασθενειών.
Όπως έχει αναφερθεί σε συνέντευξη του Dr Kaleta, μείγμα αποτελούμενο από ρίγανη, θυμάρι και βασιλικό, προλαμβάνει την κοκκιδίωση και θεραπεύει άρρωστα πουλιά. Τα βότανα προσφέρουν επίσης ενίσχυση του ανοσοποιητικού, ιδιαίτερα σε όσα πουλιά έχουν περάσει μια επίπονη περίοδο ή προσπάθεια (όπως πρόσφατη ασθένεια, πτερόρροια ή αναπαραγωγική διαδικασία - ιδιαίτερα τα θηλυκά).
Ένα τσάι από βότανα ενισχύει τον οργανισμό και προσφέρει ενεργειακή τόνωση τις κρύες νύχτες του χειμώνα, ιδιαίτερα στις εξωτερικές εκτροφές. Δεν έχει τόση σημασία τι είδους τσάι θα χορηγήσουμε, αρκεί να προσέξουμε κάποιους βασικούς κανόνες σωστής παρασκευής.
Στην περίπτωση που χρησιμοποιηθούν περισσότερα του ενός φυτά, η αραίωση με νερό θα πρέπει να είναι ανάλογη, π.χ. σε ένα μπρίκι νερό, θα διαλύσουμε από περίπου ένα κουταλάκι του γλυκού 4 βότανα. Θα αφαιρέσουμε πριν το βρασμό το αφέψημα και θα το σκεπάσουμε με χαρτί κουζίνας η νωπή πετσέτα. Έτσι αποφεύγουμε να εξατμιστούν τα πολύτιμα αιθέρια έλαια του μείγματος.
Θα αφήσουμε το αφέψημα να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου, ενώ η αραίωση θα πρέπει να είναι 4 μέρη νερού (αφού βάλαμε 4-5 φυτά) για ένα μέρος τσαγιού. Αν χρησιμοποιήσουμε 1-2 βότανα, το νερό (βρύσης ή αν χρησιμοποιούμε μεταλλικό) θα είναι περίπου ίσο με αυτό που βάλαμε στο μπρίκι.
Για να είναι το τσάι πιο θρεπτικό, πιο εύγευστο και καλύτερα αποδεκτό, μπορούμε να προσθέσουμε μισό κουταλάκι του γλυκού μέλι ή δεξτρόζη. Αν όμως υπάρχουν ενδείξεις κάποιας ασθένειας των νεφρών ή κάποιας μορφής μυκητίασης, τα όργανα του πουλιού μπορεί να μην είναι σε θέση να αφομοιώσουν τη γλυκόζη ή ο μύκητας θα τραφεί από αυτή, με αντίθετα από το προσδοκώμενο αποτελέσματα. Αν λοιπόν το πουλί είναι άρρωστο και έχουμε υποψίες μυκητίασης, δεν βάζουμε μέλι στο τσάι.
Μερικοί εκτροφείς χρησιμοποιούν το τσάι συνδυαστικά με πολυβιταμινούχα σκευάσματα. Καλό είναι όμως κάτι τέτοιο να αποφεύγεται, αφού όπως υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις από υποβιταμίνωση, άλλο τόσο υπάρχουν και σε περιπτώσεις υπερβιταμίνωσης.
Σημείωση: δεν χορηγούμε ποτέ βιταμινούχα σκευάσματα στις ποτίστρες, όταν αυτές έχουν απ'ευθείας έκθεση στον ήλιο ή μέσα σε ζεστό νερό, γιατί έτσι εκμηδενίζονται τα θρεπτικά συστατικά και οι βιταμίνες.
Μερικές ιδιότητες γνωστών μας φυτών που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή τσαγιού.
Είναι ήπια καθαρτικό, τονώνει τις λειτουργίες βασικών οργάνων (ήπαρ, πνεύμονας, καρδιά, εγκέφαλος) και ενισχύει το ανοσοποιητικό.
Μπορεί να δοθεί στο πουλί και σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας. Εναλλακτικά μπορεί να χορηγηθεί τσάι από μάραθο ή συνδυασμός τους.
Είναι πλούσια σε βιταμίνες (ειδικά του συμπλέγματος Β- Β1 θειαμίνη- Β5 παντοθενικό οξύ- Β3 νιασίνη- Β6 πυριδοξίνη- Β2 ριβοφλαβίνη -Β4 χολίνη-Βιτ. Ε τοκοφερόλη- κ. Α.) και σε μεταλλικά άλατα (ασβέστιο, χαλκό, χλώριο, κάλιο, νάτριο και σίδηρο).
Μπορεί να βελτιώσει τις θεραπευτικές επιδράσεις μιας θεραπείας αποτοξίνωσης, ενώ στην ομοιοπαθητική δίνεται σα φάρμακο για τον καθαρισμό του οργανισμού, σε ασθενείς που υποφέρουν από προβλήματα νεφρών (π.χ. λοιμώξεις).
Εάν το πουλί πάσχει από κάποια φλεγμονή στο στομάχι ή έχει κρυολογήσει, το χαμομήλι θα το βοηθήσει σημαντικά. Μια άλλη σημαντική διαταραχή που μπορεί να θεραπεύσει, είναι η διάρροια που προκαλείται από λάθος ή αλλαγή διατροφής.
Η εισπνοή των ατμών από βράσιμο χαμομηλιού, είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του κρυολογήματος ή άλλων ασθενειών του αναπνευστικού. Έχει αντιοξειδωτικές ουσίες, γλυκοσίδες (ισχυρά αντιοξειδωτικά της οικογένειας των φλαβονοειδών), βιτ. Α , C, B2, τανίνες, σαλικυλικό οξύ και μεταλλικά στοιχεία.
Δεν είναι τυχαίο ότι βρέθηκε στον τάφο του Τουτανχαμών, αφού οι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν στις βαλσαμώσεις, ενώ οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν σαν κύριο απολυμαντικό.
Τα προαναφερθέντα συστατικά της εμποδίζουν τη δράση των ελεύθερων ριζών, ενώ εμφανίζει ΙΣΧΥΡΗ αντιοξειδωτική δράση (12 φορές ισχυρότερη από το πορτοκάλι, 30 από την πατάτα, 42 από το μήλο). Είναι επίσης πολύ καλή πηγή σιδήρου και Β καροτίνης.
Η ρίγανη το θυμάρι και το φασκόμηλο, έχουν σημαντικές αντιμικροβιακές ιδιότητες κατά διάφορων παθογόνων μικροοργανισμών των τροφίμων (staphylococcus aereus, e. coli, salmonella tiphimurium, yersinia enterocolitica, campylobacter jejuni η listeria monocytogenes). Σημαντική είναι και η αντιμυκητιακή δράση κατά μυκήτων όπως aspergillus spp και candida spp.
Περισσότερα για τη ρίγανη και τη χρήση της στα πτηνά.
Τσάι βοτάνων στα πουλιά
Τα βότανα ως φάρμακα ή τονωτικά, αντιοξειδωτικά, έχουν πλέον την αποδοχή και την έγκριση πολλών επιστημόνων που έχουν ενδείξεις ή εργαστηριακές αποδείξεις, ότι βοηθάνε τον οργανισμό του πουλιού στην ανάρρωση, σε περίπτωση έντονου στρες και στην προφύλαξη από ασθένειες, ενώ παράλληλα προσφέρουν ενέργεια, βιταμίνες, μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία .
Είτε σε μορφή αφεψήματος, είτε σε χλωρή, είτε σε ξερή μορφή στην αυγοτροφή, πολλά κοινά και πολύ γνωστά μας βότανα, είναι ιδιαίτερα σημαντικά βοηθήματα για την υποστήριξη ή τη θεραπεία πολλών ασθενειών.
Όπως έχει αναφερθεί σε συνέντευξη του Dr Kaleta, μείγμα αποτελούμενο από ρίγανη, θυμάρι και βασιλικό, προλαμβάνει την κοκκιδίωση και θεραπεύει άρρωστα πουλιά. Τα βότανα προσφέρουν επίσης ενίσχυση του ανοσοποιητικού, ιδιαίτερα σε όσα πουλιά έχουν περάσει μια επίπονη περίοδο ή προσπάθεια (όπως πρόσφατη ασθένεια, πτερόρροια ή αναπαραγωγική διαδικασία - ιδιαίτερα τα θηλυκά).
Ένα τσάι από βότανα ενισχύει τον οργανισμό και προσφέρει ενεργειακή τόνωση τις κρύες νύχτες του χειμώνα, ιδιαίτερα στις εξωτερικές εκτροφές. Δεν έχει τόση σημασία τι είδους τσάι θα χορηγήσουμε, αρκεί να προσέξουμε κάποιους βασικούς κανόνες σωστής παρασκευής.
Παρασκευή τσαγιού από βότανα για τα πτηνά
Το τσάι μπορεί να περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα συστατικά (όπως ρίγανη, θυμάρι, χαμομήλι, γλυκάνισο, δίκταμο, τσάι, τίλιο, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, βασιλικό, δυόσμο κλπ.), αλλά το αφέψημα θα πρέπει να αφαιρεθεί από τη φωτιά, λίγο πριν το βρασμό.Στην περίπτωση που χρησιμοποιηθούν περισσότερα του ενός φυτά, η αραίωση με νερό θα πρέπει να είναι ανάλογη, π.χ. σε ένα μπρίκι νερό, θα διαλύσουμε από περίπου ένα κουταλάκι του γλυκού 4 βότανα. Θα αφαιρέσουμε πριν το βρασμό το αφέψημα και θα το σκεπάσουμε με χαρτί κουζίνας η νωπή πετσέτα. Έτσι αποφεύγουμε να εξατμιστούν τα πολύτιμα αιθέρια έλαια του μείγματος.
Θα αφήσουμε το αφέψημα να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου, ενώ η αραίωση θα πρέπει να είναι 4 μέρη νερού (αφού βάλαμε 4-5 φυτά) για ένα μέρος τσαγιού. Αν χρησιμοποιήσουμε 1-2 βότανα, το νερό (βρύσης ή αν χρησιμοποιούμε μεταλλικό) θα είναι περίπου ίσο με αυτό που βάλαμε στο μπρίκι.
Για να είναι το τσάι πιο θρεπτικό, πιο εύγευστο και καλύτερα αποδεκτό, μπορούμε να προσθέσουμε μισό κουταλάκι του γλυκού μέλι ή δεξτρόζη. Αν όμως υπάρχουν ενδείξεις κάποιας ασθένειας των νεφρών ή κάποιας μορφής μυκητίασης, τα όργανα του πουλιού μπορεί να μην είναι σε θέση να αφομοιώσουν τη γλυκόζη ή ο μύκητας θα τραφεί από αυτή, με αντίθετα από το προσδοκώμενο αποτελέσματα. Αν λοιπόν το πουλί είναι άρρωστο και έχουμε υποψίες μυκητίασης, δεν βάζουμε μέλι στο τσάι.
Μερικοί εκτροφείς χρησιμοποιούν το τσάι συνδυαστικά με πολυβιταμινούχα σκευάσματα. Καλό είναι όμως κάτι τέτοιο να αποφεύγεται, αφού όπως υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις από υποβιταμίνωση, άλλο τόσο υπάρχουν και σε περιπτώσεις υπερβιταμίνωσης.
Σημείωση: δεν χορηγούμε ποτέ βιταμινούχα σκευάσματα στις ποτίστρες, όταν αυτές έχουν απ'ευθείας έκθεση στον ήλιο ή μέσα σε ζεστό νερό, γιατί έτσι εκμηδενίζονται τα θρεπτικά συστατικά και οι βιταμίνες.
Μερικές ιδιότητες γνωστών μας φυτών που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή τσαγιού.
Γλυκάνισος
Το κύριο συστατικό που εξάγεται από τα σπέρματα του γλυκάνισου, είναι η ανηθόλη. Θεωρείται διουρητικό, χωνευτικό, σπασμολυτικό, τονωτικό. Οι Αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν αφροδισιακό, ενώ πίστευαν ότι όσοι είχαν να κάνουν μεγάλα ταξίδια, θα έπρεπε να πιουν ποτά με γλυκάνισο.Είναι ήπια καθαρτικό, τονώνει τις λειτουργίες βασικών οργάνων (ήπαρ, πνεύμονας, καρδιά, εγκέφαλος) και ενισχύει το ανοσοποιητικό.
Μπορεί να δοθεί στο πουλί και σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας. Εναλλακτικά μπορεί να χορηγηθεί τσάι από μάραθο ή συνδυασμός τους.
Τσουκνίδα
Η τσουκνίδα δίνεται ή στη χλωρή της μορφή ή αποξηραμένη. Έχει στυπτικές, διουρητικές, και τονωτικές ιδιότητες, καθαρίζει τον οργανισμό από τις τοξίνες και βοηθά στην αποτοξίνωση του συκωτιού, ενώ από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα, δίνεται για τη διάρροια ή για τον περιορισμό της αιμορραγίας. Οι βρασμένοι σπόροι της, κάνουν καλό στο συκώτι, στη χολή, ενώ λειτουργούν και σαν καθαρτικό.Είναι πλούσια σε βιταμίνες (ειδικά του συμπλέγματος Β- Β1 θειαμίνη- Β5 παντοθενικό οξύ- Β3 νιασίνη- Β6 πυριδοξίνη- Β2 ριβοφλαβίνη -Β4 χολίνη-Βιτ. Ε τοκοφερόλη- κ. Α.) και σε μεταλλικά άλατα (ασβέστιο, χαλκό, χλώριο, κάλιο, νάτριο και σίδηρο).
Μπορεί να βελτιώσει τις θεραπευτικές επιδράσεις μιας θεραπείας αποτοξίνωσης, ενώ στην ομοιοπαθητική δίνεται σα φάρμακο για τον καθαρισμό του οργανισμού, σε ασθενείς που υποφέρουν από προβλήματα νεφρών (π.χ. λοιμώξεις).
Μάραθος
Προφυλάσσει από τις στομαχικές διαταραχές, έχει αντισηπτικές ιδιότητες, ενώ περιέχει φλαβονοειδή και αντιοξειδωτικά. Περιέχει πολλά μέταλλα και βιταμίνες (βιτ. Β3- βιτ. C -μαγγάνιο-μαγνήσιο-ασβέστιο-σίδηρο). Είναι αποτοξινωτικό και διουρητικό, ενώ ο ατμός από βράσιμο φύλλων μάραθου, μειώνει το άσθμα.Χαμομήλι
Ένα από τα πιο πολύτιμα φαρμακευτικά φυτά. Το τσάϊ από τα λουλούδια του έχει αντιφλεγμονώδη δράση. Ως εκ τούτου, είναι πολύ χρήσιμο κατά τη διάρκεια θεραπείας μολυσματικών ασθενειών.Εάν το πουλί πάσχει από κάποια φλεγμονή στο στομάχι ή έχει κρυολογήσει, το χαμομήλι θα το βοηθήσει σημαντικά. Μια άλλη σημαντική διαταραχή που μπορεί να θεραπεύσει, είναι η διάρροια που προκαλείται από λάθος ή αλλαγή διατροφής.
Η εισπνοή των ατμών από βράσιμο χαμομηλιού, είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του κρυολογήματος ή άλλων ασθενειών του αναπνευστικού. Έχει αντιοξειδωτικές ουσίες, γλυκοσίδες (ισχυρά αντιοξειδωτικά της οικογένειας των φλαβονοειδών), βιτ. Α , C, B2, τανίνες, σαλικυλικό οξύ και μεταλλικά στοιχεία.
Θυμάρι
Λόγω της μυκητοκτόνου και κατασταλτικής αποτελεσματικότητας του στους μύκητες, το θυμαρίσιο τσάϊ, είναι πολύ χρήσιμο φάρμακο κατά τη διάρκεια θεραπείας σε megavacteria, σε μυκητιάσεις ή σε καντιντίαση. Λόγω της θυμόλης και καρβακρόλης που περιέχει, είναι αντισπασμωδικό με έντονες αντισηπτικές, αντιμικροβιακές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες.Δεν είναι τυχαίο ότι βρέθηκε στον τάφο του Τουτανχαμών, αφού οι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν στις βαλσαμώσεις, ενώ οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν σαν κύριο απολυμαντικό.
Ρίγανη
Περιέχει πλήθος αιθέριων ελαίων προεξεχόντων της θυμόλης και καρβακρόλης (thymol & carvacrol-όπως και το θυμάρι) που έχει βρεθεί ότι εμποδίζουν τη δράση διάφορων μικροοργανισμών, προφυλάσσοντας από διάφορες ασθένειες.Τα προαναφερθέντα συστατικά της εμποδίζουν τη δράση των ελεύθερων ριζών, ενώ εμφανίζει ΙΣΧΥΡΗ αντιοξειδωτική δράση (12 φορές ισχυρότερη από το πορτοκάλι, 30 από την πατάτα, 42 από το μήλο). Είναι επίσης πολύ καλή πηγή σιδήρου και Β καροτίνης.
Η ρίγανη το θυμάρι και το φασκόμηλο, έχουν σημαντικές αντιμικροβιακές ιδιότητες κατά διάφορων παθογόνων μικροοργανισμών των τροφίμων (staphylococcus aereus, e. coli, salmonella tiphimurium, yersinia enterocolitica, campylobacter jejuni η listeria monocytogenes). Σημαντική είναι και η αντιμυκητιακή δράση κατά μυκήτων όπως aspergillus spp και candida spp.
Περισσότερα για τη ρίγανη και τη χρήση της στα πτηνά.
