Ποδοδερματίτιδα (pododermatitis ή bumblefoot αγγ.), μία νόσος των πτηνών που προκαλεί διάσπαση του πελματικού επιθηλίου και/ή των βαθύτερων ιστών των ποδιών. Προκαλεί φλεγμονή, πληγές έως και οστεομυελίτιδα. Οδηγίες φροντίδας - θεραπεία.
Η ποδοδερματίτιδα είναι μια ασθένεια των εκτρεφόμενων πτηνών και σχεδόν πάντα συνδέεται με ελλείψεις στη φροντίδα, τη διαχείριση και τον εξοπλισμό της εκτροφής. Επομένως, η εμφάνιση και η επιδείνωσή της ποικίλλουν και εξαρτώνται από τις συνθήκες εκτροφής.
Η κακή διατροφή (ιδιαίτερα η ανεπάρκεια βιταμίνης Α) μπορεί να προκαλέσει ξηρό και υπερκερατωσικό δέρμα και ταυτόχρονα να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την ποδοδερματίτιδα.
Όταν υπάρχουν οι συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη της νόσου, όλες οι ηλικίες είναι εξίσου επιρρεπείς σε αυτήν. Το ίδιο ισχύει και για τα φύλα, αν και τα αρσενικά ορισμένων ειδών επηρεάζονται συχνότερα λόγω του σχετικά αυξημένου σωματικού του βάρους.
Ιδιαίτερα στις σπίζες, τα μακριά νύχια μπορεί να οδηγήσουν σε μη ισορροπημένη κατανομή βάρους στο πέλμα των ποδιών.
Σε ποιο προχωρημένες καταστάσεις, μπορεί να παρουσιαστεί οίδημα των ποδιών και των δακτύλων και εξελκώσεις στις πελματιαίες επιφάνειες.
Οι μορφές της ποδοδερματίτιδας ποικίλουν ανάλογα με τις αιτίες πρόκλησης και τη χρονιότητά της. Τα στάδια της νόσου ταξινομούνται ως εξής:
Σε υπερκερατωσικές καταστάσεις, εμφανίζεται υπερκεράτωση του δέρματος με αποτέλεσμα τη σκλήρυνση και τις ρωγμές των πελματιαίων επιφανειών.
Εμφάνιση βακτηριακών ή μυκητιασικών λοιμώξεων. Οι λοιμογόνοι οργανισμοί είναι συνήθως οι Staphyloccocus aureus, Eschericia coli, Pseudemonas spp., και διάφορα είδη μυκήτων.
Οι αλλοιώσεις αυτές είναι συνήθως μολυσμένες, χρόνιες και περιλαμβάνουν τους βαθύτερους μαλακούς και οστικούς ιστούς των ποδιών.
Σε χρόνιες περιπτώσεις, μπορεί να αναπτυχθεί μια στατική κατάσταση, στην οποία αναπτύσσονται νεκρώσεις πάνω από το έλκος του πέλματος του ποδιού. Σε αυτές τις περιπτώσεις, με την πάροδο του χρόνου μπορεί να αναπτυχθεί ινώδης συνδετικός ιστός κάτω από τις νεκρώσεις που τελικά προκαλεί έντονη δυσφορία και χωλότητα.
Στα στρουθιόμορφα και τα ψιττακόμορφα πτηνά, η νόσος εξελίσσεται συνήθως στα στάδια I έως III.
Εάν παρατηρηθεί διόγκωση των αρθρώσεων, ίσως χρειαστεί αρθροκέντηση. Οι βιοψίες και η ιστοπαθολογία του προσβεβλημένου ιστού μπορούν να παρέχουν πολύ σημαντικές πληροφορίες, ειδικά σε υπερκερατωσικές περιπτώσεις και / ή σε αυτές που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία.
Τα ήπια περιστατικά ποδοδερματίτιδας έχουν καλή πρόγνωση που βασίζεται σε αιτιολογικούς παράγοντες και με την κατάλληλη θεραπεία και τροποποίηση της εκτροφής αναμένεται να εμφανίσουν γρήγορη και πλήρη ίαση. Οι πιο σοβαρές ή οι χρόνιες περιπτώσεις έχουν επιφυλακτική πρόγνωση.
Η θεραπεία σοβαρών περιπτώσεων μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες και η επανεμφάνιση της νόσου είναι συχνή. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, στις οποίες υπάρχει σηπτική αρθρίτιδα, τενοντίτιδα ή / και οστεομυελίτιδα, η πρόγνωση για πλήρη ανάρρωση είναι κακή και μπορεί να ληφθεί υπόψη ακόμη και η ευθανασία.
Οι οξείες λοιμώξεις συσχετίζονται συχνότερα με κακοήθη νέκρωση παρά με πυώδες και υγρό εξίδρωμα.
Η τοπική εφαρμογή αντιβακτηριακών και η επίδεση, συνήθως επαρκούν για τα περισσότερα πτηνά. Σε πολλές περιπτώσεις πρέπει να γίνεται χορήγηση αναλγητικών.
Πριν την εφαρμογή αλοιφών, η πληγή πρέπει να ξεπλένεται με άφθονο διάλυμα ιωδιούχου ποβιδόνης 1% (το Bedatine Solution είναι 10%) και αφήνεται να μουλιάσει για πέντε λεπτά. Η πληγή πρέπει στη συνέχεια να ξεπλένεται με άφθονο στείρο φυσιολογικό ορό.
Οι επίδεσμοι αποφόρτισης πίεσης - βάρους μπορούν να βοηθήσουν πολύ αφαιρώντας περαιτέρω πίεσης από την περιοχή της πληγής δίνοτάς της χρόνο να επουλωθεί.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί από του στόματος χορήγηση αντιβιοτικών για την πρόληψη συστηματικής λοίμωξης, ενώ σε άλλες, πέρα από την ιατρική περίθαλψη, χρειάζεται και χειρουργικός καθαρισμός της προσβεβλημένης περιοχής.
Η υπομονετική και επίμονη συνέχιση της θεραπείας των ασθενών πτηνών από τον ιδιοκτήτη αξίζει καθώς είναι γνωστά πολλά περιστατικά στα οποία η συνεχής επίδεση είχε ως αποτέλεσμα την πλήρη και μόνιμη επούλωση των πληγών.
Η πρόγνωση για επιτυχή θεραπεία μειώνεται όταν υπάρχει οστεομυελίτιδα.
Κατά τα άλλα, η πρόληψη της ποδοδερματίτιδας αφορά στη συνεχή επαγρύπνηση για τα πρώτα σημάδια υπερκεράτωσης, απολέπισης του δέρματος των ποδιών και των δακτύλων, ερυθρότητας ή οιδήματος και διόρθωση των υποκείμενων αιτίων.
Φροντίστε για την αντιμετώπιση της υπερκεράτωσης των ποδιών σε πρώιμο στάδιο.
Η επιλογή πατήθρων σωστού μεγέθους και σχήματος είναι πολύ σημαντική.
Τι είναι η Ποδοδερματίτιδα ή Bumblefoot
Η Ποδοδερματίτιδα είναι ένας γενικός όρος για τις φλεγμονώδεις, μολυσματικές ή εκφυλιστικές καταστάσεις του ποδιού των πτηνών. Οι καταστάσεις αυτές μπορεί να κυμαίνονται από ήπια διόγκωση και ερυθρότητα των πελματιαίων επιφανειών και των δακτύλων, μέχρι την εξέλκωση, τη φλεγμονή του υποδόριου συνδετικού ιστού και την οστεομυελίτιδα.Η ποδοδερματίτιδα είναι μια ασθένεια των εκτρεφόμενων πτηνών και σχεδόν πάντα συνδέεται με ελλείψεις στη φροντίδα, τη διαχείριση και τον εξοπλισμό της εκτροφής. Επομένως, η εμφάνιση και η επιδείνωσή της ποικίλλουν και εξαρτώνται από τις συνθήκες εκτροφής.
Είδη πτηνών που προσβάλλονται
Τα είδη που προσβάλλονται από την ποδοδερματίτιδα είναι τα στρουθιόμορφα (καναρίνια, ωδικά), τα ψιττακόμορφα (παπαγάλοι), τα πουλερικά, τα αρπακτικά, τα υδρόβια πτηνά.Αίτια και προδιάθεση
Η κακή υγιεινή μπορεί να προκαλέσει ποδοδερματίτιδα και μολυσματική επέκταση της νόσου σε βαθύτερους ιστούς.Η κακή διατροφή (ιδιαίτερα η ανεπάρκεια βιταμίνης Α) μπορεί να προκαλέσει ξηρό και υπερκερατωσικό δέρμα και ταυτόχρονα να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την ποδοδερματίτιδα.
Όταν υπάρχουν οι συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη της νόσου, όλες οι ηλικίες είναι εξίσου επιρρεπείς σε αυτήν. Το ίδιο ισχύει και για τα φύλα, αν και τα αρσενικά ορισμένων ειδών επηρεάζονται συχνότερα λόγω του σχετικά αυξημένου σωματικού του βάρους.
Ιδιαίτερα στις σπίζες, τα μακριά νύχια μπορεί να οδηγήσουν σε μη ισορροπημένη κατανομή βάρους στο πέλμα των ποδιών.
Κλινική Εικόνα
Η ποδοδερματίτιδα μπορεί να παρουσιαστεί στο ένα ή και στα δύο άκρα. Σε ήπιες περιπτώσεις, τα κλινικά συμπτώματα είναι φαινομενικά ασήμαντα. Το κερατινοποιημένο δέρμα των πελματιαίων επιφανειών των ποδιών / δακτύλων, εμφανίζεται φθαρμένο και ελαφρώς ερεθισμένο.Σε ποιο προχωρημένες καταστάσεις, μπορεί να παρουσιαστεί οίδημα των ποδιών και των δακτύλων και εξελκώσεις στις πελματιαίες επιφάνειες.
Εξελικτικά στάδια της νόσου
Το πρωτογενές έλκος του ποδιού στα σημεία που φέρουν το βάρος του πτηνού ακολουθείται από δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις. Τα μολυσματικά βακτήρια που εντοπίζονται είναι συνήθως ο Staphylococcus sp. και η Escherichia coli.2Οι μορφές της ποδοδερματίτιδας ποικίλουν ανάλογα με τις αιτίες πρόκλησης και τη χρονιότητά της. Τα στάδια της νόσου ταξινομούνται ως εξής:
Στάδιο Ι
Οι βλάβες είναι ήπιες, εντοπισμένες και χαρακτηρίζονται ως εκφυλιστικές ή υπερκερατωσικές. Σε εκφυλιστικές καταστάσεις το φυσιολογικό δέρμα στην πελματιαία επιφάνεια των ποδιών γίνεται λείο και λεπτό. Μπορεί επίσης να υπάρχει ελαφρύς αποχρωματισμός του δέρματος.Εικόνα 1: Το χρώμα των νεαρών γερακιών Falco cherrug είναι μπλε, αλλά αυτό το πουλί έχει ποδοδερματίτιδα στο 1ο στάδιο. Το πελματικό αλλά και τα δακτυλικά "μαξιλάρια" έχουν πεπλατυνθεί και λειανθεί και υπάρχει έντονη υπεραιμία σε αυτές τις περιοχές. 3
Σε υπερκερατωσικές καταστάσεις, εμφανίζεται υπερκεράτωση του δέρματος με αποτέλεσμα τη σκλήρυνση και τις ρωγμές των πελματιαίων επιφανειών.
Στάδιο ΙΙ
Ανάπτυξη της υπερκεράτωσης, εμφάνιση νεκρώσεων του δέρματος, ήπιο οίδημα και ενδείξεις φλεγμονής γύρω από την προσβεβλημένη περιοχή.Εικόνα 2: Ξεκινά υπερκεράτωση στα πόδια ενός γερακιού. Οι αλλοιώσεις αυξάνονται στα σημεία που δέχονται το περισσότερο βάρος. Το δέρμα έχει χάσει την ελαστικότητά του και υπάρχει πάχυνση των "μαξιλαριών" του πέλματος και των δακτύλων. Η υποδόρια μόλυνση δεν έχει ξεκινήσει ακόμη. 3
Εμφάνιση βακτηριακών ή μυκητιασικών λοιμώξεων. Οι λοιμογόνοι οργανισμοί είναι συνήθως οι Staphyloccocus aureus, Eschericia coli, Pseudemonas spp., και διάφορα είδη μυκήτων.
Στάδιο ΙΙΙ
Δημιουργία νεκρωτικού υπερκερατωσικού πυρήνα που διεισδύει στο δέρμα και φλεγμονή του υποδόριου ιστού, με αποτέλεσμα τη δημιουργία αποστήματος με διακριτή διόγκωση.Έχει αρχίσει να αναπτύσσεται πυρήνας στο κέντρο του πέλματος, ο οποίος διαχωρίζεται περιμετρικά από την υπόλοιπη επιφάνεια του, δημιουργώντας σημεία εισόδου σε μολυσματικούς μικροοργανισμούς που δημιουργούν εσωτερικό απόστημα. 3
Οι αλλοιώσεις αυτές είναι συνήθως μολυσμένες, χρόνιες και περιλαμβάνουν τους βαθύτερους μαλακούς και οστικούς ιστούς των ποδιών.
Σε χρόνιες περιπτώσεις, μπορεί να αναπτυχθεί μια στατική κατάσταση, στην οποία αναπτύσσονται νεκρώσεις πάνω από το έλκος του πέλματος του ποδιού. Σε αυτές τις περιπτώσεις, με την πάροδο του χρόνου μπορεί να αναπτυχθεί ινώδης συνδετικός ιστός κάτω από τις νεκρώσεις που τελικά προκαλεί έντονη δυσφορία και χωλότητα.
Στάδιο ΙV
Οι αλλοιώσεις επεκτείνονται προκαλώντας τενοντίτιδες που οδηγούν σε μολύνσεις στις μεταταρσιακές αρθρώσεις.Στάδιο V
Επέκταση στα οστά που προκαλεί οστεόλυση / οστεομυελίτιδα ή σηπτική αρθρίτιδα των ταρσομεταρσικών ή φαλαγγικών αρθρώσεων.Εικόνα 4: Ποδοδερματίτιδα στο 4ο προς 5ο στάδιο. Όταν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα η ποδοδερματίτιδα στο στάδιο ΙΙΙ, η νόσος μπορεί να προχωρήσει στο τελικό στάδιο. Τα πόδια έχουν πρηστεί και έχουν γεμίσει πύον. Το πουλί για αρκετό καιρό στηριζόταν στο στήθος του. 3
Στα στρουθιόμορφα και τα ψιττακόμορφα πτηνά, η νόσος εξελίσσεται συνήθως στα στάδια I έως III.
Διάγνωση και Πρόγνωση
Η διάγνωση της ποδοδερματίτιδας είναι σχετικά απλή. Ωστόσο, συχνά πέρα από την κλινική εξέταση απαιτούνται επιπλέον εξετάσεις, όπως η καλλιέργεια και το αντιβιόγραμμα, για την ακριβέστερη διάγνωση και κατεύθυνση της θεραπείαςΕάν παρατηρηθεί διόγκωση των αρθρώσεων, ίσως χρειαστεί αρθροκέντηση. Οι βιοψίες και η ιστοπαθολογία του προσβεβλημένου ιστού μπορούν να παρέχουν πολύ σημαντικές πληροφορίες, ειδικά σε υπερκερατωσικές περιπτώσεις και / ή σε αυτές που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία.
Τα ήπια περιστατικά ποδοδερματίτιδας έχουν καλή πρόγνωση που βασίζεται σε αιτιολογικούς παράγοντες και με την κατάλληλη θεραπεία και τροποποίηση της εκτροφής αναμένεται να εμφανίσουν γρήγορη και πλήρη ίαση. Οι πιο σοβαρές ή οι χρόνιες περιπτώσεις έχουν επιφυλακτική πρόγνωση.
Η θεραπεία σοβαρών περιπτώσεων μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες και η επανεμφάνιση της νόσου είναι συχνή. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, στις οποίες υπάρχει σηπτική αρθρίτιδα, τενοντίτιδα ή / και οστεομυελίτιδα, η πρόγνωση για πλήρη ανάρρωση είναι κακή και μπορεί να ληφθεί υπόψη ακόμη και η ευθανασία.
Οι οξείες λοιμώξεις συσχετίζονται συχνότερα με κακοήθη νέκρωση παρά με πυώδες και υγρό εξίδρωμα.
Διαφορική Διάγνωση
Οι νεοπλασματικές καταστάσεις που επηρεάζουν τις δομές και τους ιστούς των ποδιών και η ουρική αρθρίτιδα, μπορούν να διαγνωστούν λανθασμένα ως ποδοδερματίτιδα.Θεραπεία
Η εμβάπτιση του ποδιού σε θειικό μαγνήσιο (άλατα Epsom) δύο φορές την ημέρα για 10 λεπτά μπορεί να βοηθήσει στην απομάκρυνση του νεκρού δέρματος.Η τοπική εφαρμογή αντιβακτηριακών και η επίδεση, συνήθως επαρκούν για τα περισσότερα πτηνά. Σε πολλές περιπτώσεις πρέπει να γίνεται χορήγηση αναλγητικών.
Πριν την εφαρμογή αλοιφών, η πληγή πρέπει να ξεπλένεται με άφθονο διάλυμα ιωδιούχου ποβιδόνης 1% (το Bedatine Solution είναι 10%) και αφήνεται να μουλιάσει για πέντε λεπτά. Η πληγή πρέπει στη συνέχεια να ξεπλένεται με άφθονο στείρο φυσιολογικό ορό.
Οι επίδεσμοι αποφόρτισης πίεσης - βάρους μπορούν να βοηθήσουν πολύ αφαιρώντας περαιτέρω πίεσης από την περιοχή της πληγής δίνοτάς της χρόνο να επουλωθεί.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί από του στόματος χορήγηση αντιβιοτικών για την πρόληψη συστηματικής λοίμωξης, ενώ σε άλλες, πέρα από την ιατρική περίθαλψη, χρειάζεται και χειρουργικός καθαρισμός της προσβεβλημένης περιοχής.
Η υπομονετική και επίμονη συνέχιση της θεραπείας των ασθενών πτηνών από τον ιδιοκτήτη αξίζει καθώς είναι γνωστά πολλά περιστατικά στα οποία η συνεχής επίδεση είχε ως αποτέλεσμα την πλήρη και μόνιμη επούλωση των πληγών.
Η πρόγνωση για επιτυχή θεραπεία μειώνεται όταν υπάρχει οστεομυελίτιδα.
Πρόληψη και Έλεγχος
Η σωστή υγιεινή και η σχολαστική καθαριότητα είναι η πρώτη μας προτεραιότητα στην πρόληψη αλλά και στην αντιμετώπιση μολυσματικών ασθενειών.Κατά τα άλλα, η πρόληψη της ποδοδερματίτιδας αφορά στη συνεχή επαγρύπνηση για τα πρώτα σημάδια υπερκεράτωσης, απολέπισης του δέρματος των ποδιών και των δακτύλων, ερυθρότητας ή οιδήματος και διόρθωση των υποκείμενων αιτίων.
Φροντίστε για την αντιμετώπιση της υπερκεράτωσης των ποδιών σε πρώιμο στάδιο.
Η επιλογή πατήθρων σωστού μεγέθους και σχήματος είναι πολύ σημαντική.
Media gallery Ποδοδερματίτιδας
